ผู้ชายเล่นเกมก็มีดี ‘เพราะเกมไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ’ยิ่งเล่นยิ่งฝึกทักษะการคิด

“มัวแต่เล่นเกมเป็นเด็ก ๆ อยู่ได้” ผู้ชายสายเกมอย่างเราได้ยินคำนี้ทีไรก็อาจจะหงุดหงิดไม่น้อย เกมดี ๆ ช่วยฝึกสมองมีตั้งเยอะแยะไม่รู้กันหรือไง? แต่ไม่ต้องหัวร้อนอีกต่อไป เพราะงานวิจัยก็ออกมายืนอยู่ข้างเรา โดยบอกว่าวีดีโอเกมช่วยพัฒนาทักษะและความสามารถในตัวเราได้มากกว่าที่เราคิด เผลอ ๆ คนเล่นเกมจะมีทักษะบางอย่างที่ดีกว่าคนที่ไม่เล่นเกมเสียอีก น่าสนใจใช่ไหมล่ะ?

Adam Eichenbaum, Daphne Bavelier และ C. Shawn Green คือนักวิจัยที่ศึกษาเรื่อง Video Games play that can do serious good  โดยงานวิจัยเรื่องนี้สรุปให้เราฟังว่าจริง ๆ แล้ว วีดีโอเกมให้ผลเชิงบวกกับกระบวนการทางสมองมากกว่าที่เรารู้ ทั้งด้านสติปัญญา การโฟกัสความสนใจ ความจำ ไปจนถึงการตัดสินใจ พูดง่าย ๆ ว่าวีดีโอเกมนั้นมีส่วนช่วยในการพัฒนา ความสามารถด้านความรู้ความเข้าใจ (Cognitive Ability) ของมนุษย์อย่างเรา ๆ นั่นเอง

จากการทดลองพาคนที่เล่นเกม มาทดสอบร่วมกับคนที่ไม่เล่นเกม โดยให้คนทั้งสองกลุ่มทำแบบทดสอบความสามารถด้านความรู้ความเข้าใจ (Cognitive Ability) พบว่ากลุ่มคนที่เล่นเกมมีผลทดสอบออกมาดีกว่า

แต่เดี๋ยวก่อน อย่าเพิ่งดีใจไป เพราะการทดลองนี้ก็ยังมีช่องโหว่ เนื่องจากกลุ่มคนที่เล่นเกมอาจจะมีทักษะแบบนี้มาก่อนแล้วก็ได้ ไม่ได้แปลว่าเล่นเกมแล้วจะมีความสามารถด้านความรู้ความเข้าใจทุกคนเสียหน่อย

การทดลองจึงดำเนินต่อไปอีกระดับ โดยให้กลุ่มตัวอย่างที่ไม่ได้เล่นเกม มาเล่นวีดีโอเกม โดยกำหนดไปเลยว่าวันหนึ่งต้องเล่นกี่ชั่วโมง อาทิตย์หนึ่งต้องเล่นกี่วัน แล้วค่อยทำแบบทดสอบความสามารถด้านความรู้ความเข้าใจ ผลที่ออกมาน่าทึ่งมาก เนื่องจากพบว่าคนที่เล่นวีดีโอเกมมีการพัฒนามากกว่ากลุ่มตัวอย่างที่ไม่ได้เล่นวีดีโอเกมเลย

ทำไมถึงเป็นแบบนั้น? งานวิจัยชิ้นนี้อธิบายว่าการเล่นเกมมันไม่ใช่เรื่องไร้สาระมอมเมาอย่างที่หลายคนเข้าใจ แต่เกมเป็นตัวกำหนดให้ผู้เล่นต้องมีการตัดสินใจอย่างรวดเร็ว พอ ๆ กับการฝึกให้ประมวลผลหลาย ๆ เรื่องในคราวเดียวกัน ไหนจะต้องใช้ข้อมูล ใช้ความคิด บางทีต้องตัดสินใจเรื่องสองเรื่องในเวลาสั้น ๆ อีก โดยความสามารถทางการคิด การตัดสินใจที่ว่านี้นักจิตวิทยาระบุว่ามันเป็นพื้นฐานของความเฉลียวฉลาดของมนุษย์เลยทีเดียว

ประโยชน์ของการเล่นวีดีโอเกมไม่ได้มีแค่นั้นแต่ยังช่วยพัฒนาทักษะหลายด้านในตัวมนุษย์ด้วย จะมีด้านไหนบ้าง? แล้วงานวิจัยจะเชื่อได้แค่ไหน? ลองจดไว้ จากนั้นเล่นเกมเพลิน ๆ ดูสัก 2-3 อาทิตย์ แล้วมาตรวจสอบผลด้วยตัวเองก็ไม่เสียหาย

พัฒนาการด้านกระบวนการมองเห็น

การเล่นวีดีโอเกมจะช่วยปรับความคมชัดในการมองเห็นของเรา โอเค อาจจะขัดกับที่เราเคยเชื่อ ๆ กันมาว่าเล่นเกมจะทำให้สายตาสั้น แต่งานวิจัยบอกเราว่าการเล่นเกมจะช่วยให้เรามีความไวในการปรับความคมชัดของภาพตรงหน้าได้มากขึ้น รวมถึงความสามารถในการแยกแยะเฉดสีที่มากขึ้นด้วย

พัฒนาการเรื่องความใส่ใจ และความไวในการระแวดระวัง

การเล่นเกมโดยเฉพาะเกมสไตล์แอ็คชั่น จะช่วยให้เราเพิ่มประสิทธิภาพในการค้นหาเป้าหมายอะไรก็ตามได้รวดเร็วขึ้น รวมถึงความสามารถในการมองเห็นวัตถุที่เคลื่อนที่ด้วยความเร็วได้มากขึ้น ในขณะเดียวกันก็ช่วยลดอาการวอกแวก เนื่องจากการเล่นเกมจะทำให้เราโฟกัสเฉพาะสิ่งที่เราสนใจ อะไรที่จะดึงสมาธิเราออกจากจุดโฟกัสก็อย่าหวังเสียให้ยาก

พัฒนาการด้านการบริหารจัดการ

Executive functioning ในที่นี้หมายถึงความสามารถในการบริหารจัดการทรัพยากรความคิดในหัวของตัวเอง เช่น ความสามารถในการรับรู้ ความสนใจ ความจำ ซึ่งการใช้ทรัพยากรเหล่านี้ในรูปแบบต่าง ๆ จะช่วยให้การตัดสินใจมีประสิทธิภาพ และสามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างรวดเร็วยิ่งขึ้น

งานวิจัยหลายชิ้นที่พิสูจน์ว่าการเล่นวีดีโอเกมช่วยเพิ่มความสามารถในการตัดสินใจอะไรได้ในเวลาอันสั้น และมีข้อผิดพลาดน้อยลง โดยเฉพาะการที่ต้องตัดสินใจเมื่อมีหลายเรื่องประเดประดังเข้ามา

UNLOCKMEN เชื่อว่าวีดีโอเกมก็ไม่ต่างจากสิ่งอื่น ๆ หากเราสามารถหาข้อดีของมันเพื่อใช้ในการฝึกทักษะต่าง ๆ ของตัวเราเองให้เจอ แล้วใช้ให้ถูกทาง รวมถึงคลุกคลีอยู่กับมันในปริมาณที่เหมาะสม ก็ไม่มีอะไรที่ดูเลวร้าย

ที่สำคัญวีดีโอเกมในปัจจุบันก็ไม่ใช่เรื่องของเด็กติดเกมอย่างที่เราเข้าใจอีกต่อไป แต่เต็มไปด้วยพัฒนาการ ไม่ว่าจะวิธีเล่นที่สร้างสรรค์ออกแบบมาให้เราฝึกความคิดและความสามารถได้อย่างเต็มที่ แสง สี เสียง หรือแม้แต่เรื่องราวปูพื้นของเกมที่หลาย ๆ เกมก็แฝงไว้ด้วยความรู้ทางสังคมประวัติศาสตร์ การเมือง หรือความรู้เรื่องยุทธศาสตร์การรบมาแบบเนียน ๆ

เพราะฉะนั้นใครที่มีใจรักอยู่แล้วก็เทใจให้เกมกันต่อไป ใครที่เคยเบือนหน้าหนีอาจลองเปิดใจ ถึงยังไม่อยากลองเล่น ก็อย่าเพิ่งเหมารวมว่าคนเล่นเกมจะเป็นคนเอาแต่เล่นไปเสียหมด เพราะวีดีโอเกมมีอะไรดี ๆ ซ่อนอยู่อีกเยอะเลยล่ะ

SOURCE1, SOURCE2