หยุดดูซีรีส์ไม่ได้เลย! เข้าใจอาการ Binge-watching และวิธีการดูอย่างมีคุณภาพ

นี่ก็ตีหนึ่งแล้ว เรายังนั่งดูซีรีส์ใน Netflix อยู่เลย ทั้งๆ ที่ก็รู้ตัวว่าพรุ่งนี้ต้องไปทำงานแต่เช้า อยากหยุดดูก็หยุดไม่จริงๆ เพราะฉากนี้พระเอกกับนางเอกยังบู๊ไม่ทันเสร็จ ก็โดนตัดจบให้ไปดูต่อตอนต่อไปอีก พออดใจไม่ไหว รู้ตัวอีกทีเวลานอนก็เหลือน้อยเต็มที

การดูมากเกินไป หรือ Binge-watching คือ คำอธิบายเหตุการณ์ที่เราได้กล่าวไว้ด้านบน ซึ่งการ Binge-watching สามารถส่งผลเสียต่อการใช้ชีวิตของเราได้ เช่น ทำให้เรานอนไม่พอ แต่มันก็สามารถส่งผลดีได้เหมือนกันหากเราทำมันได้อย่างถูกต้อง ในบทความนี้ UNLOCKMEN เลยอยากอธิบายถึงวิธีการจัดการกับพฤติกรรม Binge-watching อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้เราสามารถดูซีรีส์ไปด้วย ใช้ชีวิตไปด้วยได้อย่างไม่ติดขัด

ทำไมเราถึงหยุดดูซีรีส์ไม่ได้ ?

ช่วงนี้ถ้าเราลองทักไปถามคนรอบตัวว่าทำไมถึงนอนดึก ? ต้องมีสักหนึ่งคนที่ตอบว่า เพราะดูซีรีส์ หรือ ไม่ก็ภาพยนตร์อย่างหนัก ซึ่งสาเหตุของพฤติกรรมดังกล่าว ผู้เชี่ยวชาญได้อธิบายไว้ว่าเกี่ยวข้องกับการทำงานของสมองที่ไม่สามารถทำให้เราหยุดดูได้แบบตามใจนึก

การดูซีรีส์หลายต่อต่อๆ กันเป็นพฤติกรรมที่ทำให้เกิดความสุข เพราะมันทำให้สมองหลั่งสารโดปามีน ที่มักจะหลั่งเวลาทำกิจกรรมสนุกสนาน ยกตัวอย่างเช่น การ Binge-watching ซึ่งโดปามีนจะมีหน้าที่ในการให้รางวัลกับร่างกายของเรา กล่าวคือ เมื่อเราทำกิจกรรมที่สนุกสนาน ร่างกายจะให้ ‘ความสุข’ เป็นรางวัลโดยการหลั่งโดปามีนออกมา เพื่อให้เรายังคงทำกิจกรรมนั้นต่อไปเรื่อยๆ

ดังนั้น ในระหว่างที่เรา Binge-watching ซีรีส์ที่เราชื่นชอบ ร่างกายของเราจะผลิตโดปามีนออกมาเรื่อยๆ ทำให้เรารู้สึกดี และเมื่อร่างกายของเราโหยหาโดปามีนเป็นธรรมชาติ การ Binge-watching จึงสามารถทำให้เกิดอาการเสพติดซีรีส์แบบชั่วคราวได้ ซึ่งว่ากันว่าการ Binge-watching จะให้ความรู้สึกคล้ายการเสพติดยา หรือ เซ็กส์ เลยทีเดียว

Binge-watching มีทั้งผลดีและผลเสีย

และด้วยเหตุผลที่โดปามีนมีคุณสมบัติเป็นสารช่วยในการลดความเครียดอย่างมีนัยยะสำคัญ เพราะฉะนั้นจึงไม่ใช่เรื่องแปลกเวลาที่เราเครียดกับเรื่องที่ทำงาน หรือ การใช้ชีวิตอะไรก็ตาม การ Binge-watching จึงสามารถช่วยเยีวยวยาจิตใจ และช่วยให้เรารู้สึกผ่อนคลายมากขึ้นได้ แต่ในทางกลับกัน Binge-watching ก็มีผลเสียเช่นกัน บางครั้งการรับชมฉากที่มีการสูญเสียก็สามารถทำให้เราเกิดภาวะซึมเศร้าได้ อีกทั้งงานวิจัยบางชิ้น เช่น งานวิจัยจาก University of Toledo พบว่า กลุ่มคนที่ Binge-watching จะมีระดับความเครียด ความกังวล และภาวะซึมเศร้ามากกว่ากลุ่มคนที่ไม่ได้ Binge-watching โดยจากการสำรวจพฤติกรรมของคนกลุ่มที่ Binge-watching พบว่า พวกเขามักจะทำกิจกรรมนี้อย่างโดดเดี่ยว การ Binge-watching จึงส่งผลเสียต่อสุขภาพจิตพวกเขาได้

การเสพติด Binge-watching ยังทำให้เกิดผลเสียต่อการใช้ชีวิตประจำวันด้วย เช่น ทำให้เราไม่สามารถโฟกัสกับการทำงานได้ เพราะฉะนั้น สายซีรีส์อย่างเราๆ ที่ชอบดูกันแบบข้ามวันข้ามคืน เลยต้องรู้วิธีการ Binge-watching ที่มีคุณภาพ ซึ่งสามารถนำวิธีการต่างๆ เหล่านี้ไปใช้ได้

เริ่มจากการตั้งเวลาที่แน่นอนในการดูซีรีส์ เพื่อให้เรารู้ตัวเองว่าควรเลิกดูตอนไหน จะช่วยให้เราไม่เสียเวลาไปกับการ Binge-watching มากเกินไป เพราะถ้าไม่ตั้งเวลา เราก็จะดูไปเรื่อยๆ และที่สำคัญเราต้องมีวินัยด้วย ถ้าหมดเวลาในการดูแล้ว แต่ยังอยากดูต่อ ก็ไม่ควรดูต่อ

เมื่อการดูซีรีส์คนเดียวทำให้รู้สึกเหงา ลองหาเพื่อนมาร่วมดูด้วยกัน จะเป็นการช่วยป้องกันความเหงาความโดดเดียวที่เกิดขึ้นจากการ Binge-Watching และผลเสียทางด้านสุขภาพจิตที่จะเกิดขึ่นตามมา นอกจากนี้การดูซีรีส์กับคนอื่นยังช่วยให้การดูสนุกขึ้นด้วย เพราะทำให้เราได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และมีความรู้สึกร่วมกับคนอื่นมากขึ้น

บางทีเราก็ Binge-watching กันแบบไม่มีสติ พอรู้ตัวอีกทีเวลาก็ล่วงเลยไปนานมากแล้ว ดังนั้น สิ่งที่ควรทำเวลา Binge-watcing คือ พอดูไปได้สักพักให้ลองหยุดระหว่างดู หรือ หลังจากซีรีส์จบ เพื่อเช็คตัวเองว่า เราดูซีรีส์มากเกินไปแล้วหรือไม่ การทำแบบนี้จะช่วยให้เรามีสติ และจะสามารถควบคุม Binge-watching ได้มากขึ้น

การดูซีรีส์อย่างเดียวอาจทำให้เราเสียสุขภาพได้ ในระหว่างที่ดูซีรีส์ เราเลยควรทำอย่างอื่นไปด้วย เช่น ออกกำลังกาย หรือ กินขนมที่ดีต่อสุขภาพ จะช่วยให้การ Binge-watching ดีต่อสุขภาพมากขึ้น

บางครั้งเราอาจใช้การ Binge-watcing เพื่อหนีจากสิ่งที่ควรทำในโลกแห่งความเป็นจริง เช่น งาน โดยสิ่งที่มักเกิดขึ้น คือ เราจะรู้สึกเสียใจหลังจากที่ Binge-watching จบ ดังนั้น เราจึงต้องมีความซื่อตรงกับตัวเอง กล้าเผชิญหน้ากับความจริง เพื่อให้เรา Binge-watching ได้อย่างมีความสุขมากที่สุด

Appendixs: 1 / 2