กัญชาเสรี คอนเซปต์ดี แต่เมืองไทยพร้อมแล้วจริงหรือ

สถานการณ์ปัจจุบัน กระแสกัญชาในเมืองไทยกำลังมีความเคลื่อนไหวมากขึ้นอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนในอดีต เช่นการเปิดเพจให้ข้อมูลเกี่ยวกับกัญชา การแสดงความคิดเห็นและการเสวนาหัวข้อเกี่ยวกับกัญชาอย่างเป็นทางการ ส่วนหนึ่งอาจจะเป็นเพราะผลวิจัยจากหลากหลายประเทศที่ค่อนข้างจะเป็นไปในทางบวก โดยเฉพาะด้านการรักษาโรคต่างๆ เช่นการกำจัดเนื้อร้ายหรือมะเร็ง รวมไปถึงผลดีด้านเศรษฐกิจจากตัวอย่างรัฐในอเมริกาที่จัดให้กัญชาถูกกฎหมาย แต่สิ่งที่หลายคนโดยเฉพาะเด็กวัยรุ่นที่มองภาพกัญชาเสรี อาจจะเป็นคนละเรื่องกัน ทำให้เราเกิดคำถามว่า เสียงเรียกร้องกัญชาเสรีที่กำลังดังอยู่ตอนนี้ จริงๆแล้วเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ เพื่อเศรษฐกิจ หรือเพื่ออิสระทางการเสพ? และประเทศที่หละหลวมอย่างเราจะสามารถควบคุม จำกัดวงผู้เสพอย่างไร ไม่ให้กระเทือนชีวิตประจำวันของคนส่วนใหญ่

ขอออกตัวก่อนว่าเราเป็นเว็บแรกๆที่หยิบเอาประโยชน์ต่างๆของกัญชามาพูด ในขณะที่สื่อหลักส่วนใหญ่ไม่ให้ความสนใจ ดังนั้นเราไม่มีปัญหาในการสนับสนุนให้กัญชาถูกกฎหมายแน่นอน แต่นอกจากเสียงสนับสนุนดังกล่าว ก็มีสิ่งที่ควรจะเตรียมควบคู่ไว้ด้วยกันคือ ทำอย่างไรที่จะควบคุมไม่ให้กัญชาตกไปอยู่ในมือของเยาวชน วิธีอะไรที่จะตรวจสอบว่าคนที่กำลังขับรถอยู่บนถนนนั้นไม่ได้เมากัญชาอยู่ การจำกัดวงสำหรับผู้ที่สามารถสูบกัญชาได้อยู่ตรงไหน และอีกสารพัดคำถามในเชิงป้องกัน (Pre-caution) ซึ่งดูจะเข้าท่ากว่าการผลักดันให้กัญชาถูกกฎหมาย แต่ไม่มีแผนรับมือหรือการตรวจสอบที่ดี

ลองจินตนาการว่าคุณเป็นคุณครู แล้วเด็กนักศึกษานั่งฟังคุณสอนในขณะเมากัญชา โอกาสที่เด็กจะเข้าใจสิ่งที่กำลังเรียนอยู่นั้นเป็นไปได้ยากแน่นอน หรือคุณเป็นเจ้าของบริษัท ที่พนักงานแอบสูบกัญชามาทำงาน แล้วคิดว่าพนักงานของคุณจะพิมพ์ตัวเลขที่ซับซ้อนใน Excel หรือคิดงานที่ต้องใช้ Logic มากๆไหวหรือไม่? หรือที่หนักที่สุดคือการเมากัญชาแล้วขับรถ ซึ่งน่ากลัวไม่แพ้เมาเหล้าแล้วขับเลย พอจะนึกภาพออกไหมครับว่ามันจะตรวจสอบยากแค่ไหน และความน่ากลัวของมันจะรุนแรงขนาดไหน?

อย่าลืมว่าในบ้านเรา การบังคังใช้กฎหมายต่างๆเป็นเรื่องที่สิ้นหวัง แม้จะมีกฎหมายห้ามขายบุหรี่ให้เยาวชน แต่เราเห็นภาพเด็กประถม มัถยมต้น เดินสูบบุหรี่กันเป็นหมู่คณะตามแหล่งที่ต่างๆจนชินตา มีกฎหมายห้ามขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ให้เยาวชนและห้ามขายก่อนหรือหลังเวลาที่กำหนด แต่เราเห็นเด็กอายุไม่ถึง 20 กินเหล้ากันเป็นเรื่องปกติ และมีร้านขายเหล้าเปิดถึงเช้า ทั้งๆที่อยู่ข้างสถานีตำรวจ และอีกสารพัดตัวอย่างไม่ดีที่เกิดจากเจ้าหน้าที่ผู้บังคับใช้กฎหมายเสียเอง ทั้งบ่อนการพนัน การบุกรุกป่า ขายยาเสพติด พูดทั้งวันก็ไม่หมด แล้วการควบคุมกัญชา ขุมทรัพย์ก้อนใหม่ที่สามารถสร้างรายได้มหาศาล ใครจะปล่อยให้หลุดมือ จริงไหมครับ?

ด้านสุขภาพ แม้จะไม่มีรายงานยืนยันเรื่องอันตรายเกี่ยวกับมะเร็งปอดจากการสูบกัญชาในระยะยาว แต่อันตรายที่แน่นอนและหลายคนที่เห็นผู้สูบระยะยาวมักจะมีปัญหาด้านความจำ (Short term memory loss), มีอาการง่วงนอนตลอดเวลา ออกกำลังกายน้อยลง และมีความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ค่อนข้างมากเมื่อไม่ได้สูบเป็นเวลานาน

ความเสี่ยงอีกข้อที่สำคัญมากคือความสะอาดและประเภทของกัญชา กัญชาส่วนใหญ่ในแถบประเทศไทยและเพื่อนบ้านมักจะเป็นกัญชาที่ปลูกและขนเข้ามาจากชายแดนหรือประเทศเพื่อนบ้าน หลายคนรู้จักในชื่อกัญชาด้ายแดง แต่สิ่งที่เราไม่รู้คือวิธีการปลูกและการดูแลต้นกัญชา เราไม่มีทางรู้ว่าคนปลูกใช้สารเคมีอะไรบ้าง มีอะไรแปลกปลอมปนอยู่ในนั้นบ้าง (เอาง่ายๆ ขนาดชาวสวน พ่อค้าแม่ค้า ยังใช้สารแปลกปลอมเพื่อให้ขายของได้ นับประสาอะไรกับคนปลูกยาเสพติด?) และต้องเป็นกัญชาแบบไหนถึงจะมีประโยชน์ทางการแพทย์อย่างที่เราได้ยินกันมา เพราะเท่าที่เราหาข้อมูลมานาน กัญชาที่แพทย์สั่งให้ผู้ป่วยมักจะเป็นกัญชาที่ปลูกโดยมีการควบคุมเพื่อประโยชน์ทางการแพทย์โดยเฉพาะ แต่หลายคนเข้าใจผิดไปว่ากัญชาอะไรก็มีประโยชน์เหมือนกัน

สรุปอีกครั้งนะครับว่าเราไม่ได้ต่อต้านแนวคิดกัญชาเสรี แต่สิ่งที่อยากให้ทางผู้สนับสนุนไอเดียนี้ตระหนักถึงคือวิธีการป้องกัน เพราะอย่าลืมว่าประชาชน ความเป็นอยู่ และวัฒนธรรมของแต่ละประเทศนั้นต่างกัน สิ่งที่เคยทำได้และประสบความสำเร็จในประเทศหนึ่ง อาจไม่สามารถใช้ได้เลยในอีกประเทศหนึ่ง ถ้าถามเราตอนนี้ เราก็ยังไม่รู้ว่าในประเทศไทยจะมีวิธีป้องกันอย่างไร แต่เราแค่อยากยกประเด็นนี้ขึ้นมาเพื่อสะกิดให้เห็นด้านที่ไม่สวยงามของมัน เราคงไม่อยากเห็นเด็กมัถยมเดินตาแดง เรียนหนังสือไม่รู้เรื่อง ลูกน้องในออฟฟิศของคุณส่งตารางตัวเลขที่ผิดหมดมาให้คุณแน่นอนจริงไหมครับ