LUST AT FIRST SIGHT งานวิจัยเผยรักแรกพบอาจเป็นเพียงแค่ความใคร่แรกพบ

เราคงเคยได้ยินเรื่องราวรักแรกพบสุดโรแมนติกจากภาพยนตร์หลายเรื่อง ไม่ว่าจะเป็น Titanic หรือ Wicker Park บางคนอยากจะมีความรักประเภทนี้สักครั้ง แต่นักวิทยาศาสตร์บอกว่า เรื่องรักแรกพบอาจเป็นเรื่องที่เราคิดกันไปเอง ซึ่ง UNLOCKMEN จะมาอธิบายว่าทำไมถึงเป็นเช่นนั้น

รักกับชอบแตกต่างกันยังไง ?

ก่อนอื่นเราอยากให้ทุกคนเข้าใจคำว่า ‘รัก’ ตรงกันก่อน เพราะ รักเป็นคำที่มีความหมายซับซ้อน บางคนอาจแยกไม่ออกว่ามันต่างจากคำว่าชอบอย่างไร เรื่องนี้ นักวิทยาศาสตร์ได้อธิบายไว้ว่า ความชอบ หมายถึง การคิดในแง่ดี และรู้สึกดีกับใครสักคน พร้อมกับได้รับมวลดีๆ จากการอยู่กับคนๆ นั้น เช่น ความอบอุ่น ความใกล้ชิด เป็นต้น

ส่วนความรัก จะคล้ายกับ ความชอบ แต่จะแตกต่างตรงที่ มีความรู้สึกห่วงใย และความรู้สึกผูกมัดกับคนๆ นั้นเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย นอกจากนี้ John Lee นักจิตวิทยายังได้แบ่งความรักออกเป็น 3 สไตล์ ตามความเชื่อและทัศนคติเกี่ยวกับความรักที่แตกต่างกัน ได้แก่

• • – Eros จะเป็นความรักสไตล์อิโรติกที่โฟกัสกับความดึงดูดทางกาย การมีเซ็กซ์ เกี่ยวข้องกับการพัฒนาความรู้สึกอันแรงกล้ากับอีกฝ่ายอย่างรวดเร็ว และการมีความใกล้ชิดอย่างหนักกับอีกฝ่าย
  • – Ludus จะเป็นความรักที่เกี่ยวข้องกับการรักษาระยะห่าง หรือ การมองความรักเป็นเกมอย่างหนึ่ง คนที่มีความรักสไตล์นี้จะไม่รู้สึกผูกมัดกับอีกฝ่าย และรู้สึกเฉยๆ ถ้าความสัมพันธ์จะจบลง และมักจะนอกใจก่อนที่ความสัมพันธ์จะจบลงด้วย
  • – Storge เป็นสไตล์ของความรักที่เรามองว่ายั่งยืนที่สุด โดย คนที่มีความรักประเภทนี้จะโฟกัสกับการมีความสนใจเหมือนกัน และไม่ค่อยให้ความสำคัญกับความดึงดูดทางกาย คนที่มีความรักสไตล์นี้มักจะเชื่อใจคู่รักของตัวเอง โดยที่ไม่พึ่งพา หรือ มีความต้องการในตัวอีกฝ่ายมาก

รักแรกพบอาจเป็นเพียงความใคร่แรกพบ!

งานวิจัยชิ้นหนึ่ง (2017) โดย Florian Zsok และทีมวิจัยจากสาขาวิชาจิตวิทยา มหาวิทยาลัยโกรนิงเก้น ประเทศเนเธอร์แลนด์ ได้ทำการศึกษากลุ่มตัวอย่างกว่า 396 คน ซึ่งส่วนใหญ่เป็นนักศึกษาชาวดัทซ์และเยอรมันเพศหญิง และรักต่างเพศ (heterosexual) ผ่านการทดลองทั้งหมด 3 ครั้ง
.
โดยการทดลอง 2 ครั้งแรก ผู้เข้าร่วมการทดลองจะต้องดูภาพถ่ายของคนแปลกหน้าจำนวน 6 – 9 คน พร้อมกับจินตนาการว่าเมื่อเจอพวกเขาในงาน speed-dating แล้วจะเป็นอย่างไร หลังจากนั้นให้ประเมินว่า แต่ละคนน่าดึงดูดมากแค่ไหน และรู้สึกรักอีกฝ่ายมากเพียงใด (ซึ่งค่าความรักจะประเมินจากค่าความใกล้ชิด (intimacy) ความชอบ (passion) และความผูกมัด (commitment))

การทดลองที่สาม ทีมวิจัยได้จำลองสถานการณ์การเดทกันในชีวิตจริง 3 แบบ ได้แก่ การเดทแบบเร็ว (speed dating) การพบเจอกันในร้านเหล้า (bar-hopping) และพบเจอกันในงานสังคมทั่วไป (social gathering event) โดยผู้เข้าร่วมการทดลองแต่ละคนต้องเจอและพูดคุยกับคนโสดคนอื่นๆ จากนั้นก็ต้องประเมินว่ามีความรักแรกพบอีกฝ่ายมากแค่ไหน และมีความรักอีกฝ่ายแบบใด

นักวิจัยพบว่า ผู้เข้าร่วมการทดลอง 32 คน (ส่วนใหญ่เป็นผู้ชาย) มีประสบการณ์รักแรกแต่การมีรักแรกพบของพวกเขาไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกับค่าความรักที่สูง (ได้แก่ passion intimacy) แต่จะเกี่ยวข้องกับความน่าดึงดูด (attractive) ของฝ่ายตรงข้ามมากกว่า

นักวิจัย จึงสรุปผลการทดลองออกมาว่า รักแรกพบไม่ใช่ความรัก แต่เป็นความรู้สึกอันแรงกล้าที่รู้สึกว่าอีกฝ่ายน่าดึงดูด ซึ่งเกิดขึ้นได้ทั้งในช่วงที่พบกันครั้งแรก หรือ ช่วงที่ระลึกถึงอดีต กล่าวคือ “love at first sight” อาจไม่มีจริง แต่มันคือ “lust at first sight” มากกว่า

งานวิจัยอื่นๆ ได้ชี้ให้เห็นว่าภาวะนี้อาจเกิดขึ้นจากการทำงานของฮอร์โมนในร่างกาย ยกตัวอย่างเช่น งานวิจัยชิ้นหนึ่ง (2002) โดย C Neil Macrae ผู้เชี่ยวชาญด้านวิทยาศาสตร์สมองและจิตจากวิทยาลัยดาร์ตมัธ พบว่า การตกไข่ทำให้ผู้หญิงมีปฏิกริยาตอบสนองต่อสารฟีโรโมนที่มักพบในผู้ชาย ‘Androstenone’ สูงขึ้น และทำให้มีปฏิกริยาต่อลักษณะที่แสดงถึงความแข็งแกร่งของผู้ชายสูงขึ้น เช่น หน้าผากใหญ่ หรือ angled chin หรือ งานวิจัย (2010) โดย Stephanie Ortigue จากมหาวิทยาลัย Syracuse ในสหรัฐฯ พบว่า การที่สมองหลั่งสารเคมีบางประเภทอย่างรวดเร็ว เช่น โดปามีน อ๊อกซี่โทซิน อะดรีนาลีน และวาโซเพรสซิน อาจทำให้เกิดความรู้สึกที่เราเรียกว่า ตกหลุมรักได้ เป็นต้น

เมื่อรักแรกพบทำให้หัวใจปั่นป่วน แล้วเราจะควรรับมือกับมันอย่างไร?

ก่อนอื่นเราอยากให้ทุกคนเช็คก่อนว่า ความรู้สึกที่มันเกิดขึ้นกับเรา มันเกิดขึ้นกับเราคนเดียว (one-sided) หรือ เกิดขึ้นกับอีกฝ่ายด้วย (mutual love) เพราะถ้าเป็นแบบแรก เราก็อาจจะต้องทำการบ้านเยอะหน่อย แต่ถ้าเป็นแบบหลัง ก็แปลว่า ความสัมพันธ์สามารถพัฒนาง่ายกว่า

แต่ถ้าเกิดมันเป็นความรักข้างเดียวก็อย่าเพิ่งสิ้นหวังไป ลองทำสิ่งเหล่านี้ดู ความสัมพันธ์ก็อาจพัฒนาไปต่อได้เหมือนกัน

เริ่มจาก อย่าเอาอุดมคติของเราไปครอบอีกฝ่าย เพราะเราอยู่ในโลกที่เต็มไปด้วยคนที่แตกต่างจากเรา การคาดหวังให้อีกฝ่ายเป็นไปตามที่เราคิด ย่อมทำให้เราเกิดความผิดหวังได้ ดังนั้น เวลาที่มีรักแรกพบกับใคร อย่าปล่อยตัวปล่อยใจให้ไปกับความรู้สึกนั้น ลองใช้เวลาในการสำรวจและทำความรู้จักอีกฝ่าย เพื่อให้เข้าใจกันและกันมากขึ้น และเจอหนทางในการพัฒนาความสัมพันธ์ต่อไป

หลังจากที่รู้จักอีกฝ่ายแล้ว และรู้สึกว่าอยากพัฒนาความสัมพันธ์ต่อจริงๆ เราแนะนำว่า ให้พัฒนาแบบค่อยเป็นค่อยไป ไม่ควรรีบมากเกิน เพราะจะทำให้อีกฝ่ายไม่สบายใจได้ พยายามควบคุมอารมณ์และความรู้สึกของตัวเอง จนกว่าจะถึงเวลาที่เหมาะสมแล้ว ค่อยมีความชัดเจนกับอีกฝ่าย

แต่ถ้ารู้สึกว่า ไม่สามารถพัฒนาความสัมพันธ์ต่อได้แล้ว ควรรีบออกมาให้เร็วที่สุด เพราะการอยู่ที่เดิม หรือ ฝืนต่อไปก็ไม่มีประโยชน์ แถมยังเสียสุขภาพจิตเปล่าๆ ด้วย การรีบออกมาจะทำให้เรามีความสุขมากกว่า และช่วยให้เราสมหวังในความรักได้เร็วกว่าเดิม

Appendixs: 1 / 2 / 3 / 4