แด่ผู้ชายอกหัก นักวิจัยค้นพบ ‘ยาแก้ปวดใจ’เมื่อคนที่เรารักจากไปไม่หวนคืน

ขึ้นชื่อว่าการเลิกรา การอกหัก คงเป็นสิ่งท้าย ๆ ที่เราจะอยากเผชิญ ไม่ว่าจะแมนอกสามศอกขนาดไหน แต่ถ้าต้องจากลาจากคนที่เคยรัก เคยผูกพัน เคยใช้ชีวิตร่วมกันมาก็ต้องเจ็บปวดเจียนตายกันแทบทุกรายไป

อาการอกหักก็ไม่ใช่เรื่องเล่น ๆ มีงานวิจัยหลาย ๆ ชิ้นที่ออกมาบอกชัดเจนว่าเวลามนุษย์เราอกหัก นอกจะเจ็บจี๊ดในความคิดความรู้สึกแล้ว ความเจ็บปวดนั้นมันลุกลามออกมาที่ร่างกายของเราได้จริง ๆ

การอกหักจึงเป็นเรื่องใหญ่โตกว่าที่เราเคยคิด แต่จะเกิดอะไรขึ้นถ้างานวิจัยทางวิทยาศาสตร์บอกเราว่ามียาแก้ความเจ็บปวดจากอาการอกหัก? แค่ได้ยินก็ตื่นเต้นแล้ว แทบจะเดินไปโรงพยาบาลขอหมอฉีดวัคซีนป้องกันไว้ก่อนเลย จะได้เลิกเจ็บ เลิกเศร้ากันสักที

เมื่อเจ็บที่ใจ แต่ลามไปเจ็บทั่วร่าง

แม้การอกหักจะเริ่มต้นที่จิตใจที่ความรู้สึก แต่มนุษย์เราก็ไม่ใช่แค่ว่าเจอเหตุการณ์อะไรแล้วจะรู้สึกขึ้นมาลอย ๆ อย่างเดียว แต่ความรู้สึกต่าง ๆ ของเราสัมพันธ์อยู่กับหลักทางจิตวิทยาและสารสื่อประสาทในสมองที่คอยหลั่งออกมาเมื่อเรามีอารมณ์ต่าง ๆ อีกด้วย

เมื่อเราตกหลุมรักเราจึงมีสารพัดฮอร์โมนดี ๆ ที่ทำให้เรามีความสุข มองโลกเป็นสีชมพูหลั่งออกมาชโลมจิตใจ ชโลมร่างกายเราไว้ เช่น oxytocin และ Dopamine โดยบรรดาฮอร์โมนเหล่านี้มีฤทธิ์เชิงบวกกับร่างกายและจิตใจของเรา ทั้งทำให้ตื่นตัว ลดความเครียด เกิดความพึงพอใจ

ดังนั้นการที่อยู่ ๆ ความรักมาจากไปกระทันหัน หรือไม่กระทันหันก็ตาม สารสื่อประสาทที่เคยหลั่งออกมาตอนที่เรากำลังมีความรักก็หยุดหลั่งเสียดื้อ ๆ นอกจากผลโดยตรงคือความสุขความสบายใจหายไป ยังเกิดอาการเหมือนคนเลิกยาเสพติดกระทันหันจนร่างกายรู้สึกลงแดงได้

ความเจ็บปวด ความตึงเครียด ที่สร้างความกดดันมาถึงร่างกายเมื่อเราอกหักจึงไม่ใช่แค่เรื่องที่เรามโนไปเองแต่อย่างใด โดยเฉพาะเมื่อมีการสแกนโดยเครื่องสแกนสมองโดยตรงแล้วพบว่าเมื่อให้คนอกหักเข้าเครื่องสแกนแล้วนึกถึงความเจ็บปวดตอนอกหัก สมองส่วนรับรู้ความเจ็บปวดเดียวกับที่ใช้รับรู้ความเจ็บปวดเมื่อร่างกายถูกทำร้ายก็ทำงานขึ้นมาจริง ๆ

Placebo effect หรือเราต้องหลอกตัวเอง?

Placebo effect หลายคนอาจเพิ่งเคยได้ยินครั้งแรก แต่หลายคนก็อาจคุ้นเคยอยู่แล้ว ในไทยเราเรียก Placebo effect ว่าภาวะยาหลอก ถ้าจะอธิบายให้เข้าใจอย่างง่ายก็คือภาวะยาหลอกเป็นหนึ่งในวิธีการทดสอบทางการแพทย์ โดยการให้ยาที่อาจจะไม่มีผลอะไรเลยแก่ผู้ป่วย แต่ผู้ป่วยดันกินยาปลอม ๆ นั้นแล้วดีขึ้นได้จริง

ยาที่ให้อาจจะเป็นเม็ดแป้ง หรือน้ำตาล หรือบางครั้งอาจเป็นยาที่ไม่ได้มีสรรพคุณเยียวยาได้จริง แต่เมื่อหมอได้จ่ายให้คนไข้แล้วบอกว่ากินยานี้เถอะ แล้วคุณจะดีขึ้น ยานี้จะมีผลทางจิตวิทยาต่อคนไข้จนคนไข้รู้สึกว่าอาการดีขึ้นได้จริง ๆ

เมื่อ Placebo effect ทำให้เราลืมความเจ็บปวดจากการอกหักได้?

Placebo effect ก็ถูกนำมาทดลองใช้กับคนอกหักเช่นกัน งานวิจัยนี้จัดทำโดย University of Colorado Boulder ใช้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 40 คน ซึ่งมีประสบการณ์การอกหักสด ๆ ร้อน ๆ ภายในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมา

การทดลองเริ่มต้นที่การให้กลุ่มตัวอย่างนั่งดูรูปภาพของคนรักเก่า และหวนนึกถึงความทรงจำช่วงที่เคยคบกันจนฉ่ำใจ (ขยี้กันให้ตายไปข้างเลยทีเดียว) จากนั้นให้กลุ่มตัวอย่างเข้ารับการสแกนสมอง ผลที่ออกมาก็คือสมองส่วนที่รับรู้ความเจ็บปวดของร่างกายนั้นถูกกระตุ้นอย่างเห็นได้ชัด

เมื่อเจ็บปวดพอให้ทนได้ จากนั้นกลุ่มตัวอย่างก็ถูกแบ่งออกเป็น 2 ฟาก โดยฟากหนึ่งจะได้รับการทดลองจาก Placebo effect โดยทีมวิจัยจะนำสเปรย์มาขวดหนึ่งแล้วบอกว่าในสเปรย์ขวดนี้คือยาที่ช่วยลดความเจ็บปวดทางอารมณ์ ถ้าฉีดลงไปบนร่างกายเมื่อไหร่ ความเจ็บปวด โศกเศร้าจะหายไปอย่างน่าอัศจรรย์ ในขณะที่อีกฟากหนึ่งถูกบอกว่าของเหลวในกระป๋องสเปรย์นี้ก็แค่น้ำมันธรรมดา ไม่มีอะไรพิเศษ

หลังจากทั้ง 2 กลุ่มถูกพ่นสเปรย์จนทั่วแล้ว ทีมวิจัยก็ให้พวกเขามองรูปคนรักเก่าอีกครั้ง แล้วก็จับเข้าเครื่องสแกนสมองอีกครั้งเช่นกัน ผลปรากฏว่ากลุ่มที่เชื่อว่าได้รับสเปรย์ลดอารมณ์เจ็บปวด สมองส่วนรับรู้ความเจ็บปวดทำงานน้อยลง แถมพวกเขาบอกว่า พวกเขารู้สึกดีขึ้น แต่อีกกลุ่มที่รู้ว่านี่เป็นแค่สเปรย์ธรรมดากลับไม่ได้รู้สึกแตกต่างจากเดิม

ผลวิจัยสร้างความตื่นเต้นให้กับทีมเป็นอย่างมาก ไม่ใช่แค่เพราะ Placebo effect เท่านั้น แต่เป็นเพราะว่าพวกเขาได้เข้าใจว่าการทำงานของความหวังของมนุษย์ รวมถึงการเชื่อว่าตัวเองจะดีขึ้นได้ด้วยเหตุผลบางอย่างที่สามารถเยียวยาอาการเจ็บปวดได้ ดังนั้นถ้าจะมียาวิเศษที่เยียวยาอาการอกหักได้ ยานั้นก็คงมีชื่อว่าความหวังและกำลังใจจากตัวเราเองนี่แหละ

เพราะฉะนั้น กำลังใจ ความหวัง และความเชื่อว่าเราต้องผ่านมันไปได้ จึงมีความสำคัญมากในชีวิต ไม่ว่าจะเป็นการต้องต่อสู้กับความป่วยไข้ ต่อสู้กับอุปสรรคในชีวิต หรือแม้แต่อาการอกหัก

มันก็ดีถ้ามีใครสักคนยื่นยามาให้ 1 เม็ดแล้วบอกเราว่ายานี้จะทำให้เราหายอกหักเป็นปลิดทิ้งทั้ง ๆ ที่มันเป็นแค่เม็ดแป้ง แต่มันก็จะดีและมั่นคงยิ่งขึ้นถ้าเราบอกตัวเองให้ได้ว่านี่คือชีวิตของเรา ความสุขของเรา ความรักเป็นสิ่งที่ดีที่เคยเกิดขึ้น เราจะเก็บมันไว้เป็นความทรงจำ และจะเดินหน้ามีชีวิตอย่างมีความหวังต่อไป
SOURCE1, SOURCE2, SOURCE3