REAL OR ILLUSION : แกะรอย 5 สิ่งที่เราจะต้องเจอแน่ ๆ ในหนังมหาเทพโนแลน

By: unlockmen March 15, 2018

งานอดิเรกยอดฮิตในวันหยุดคงหนีไม่พ้นการได้ดูหนังดี ๆ สักเรื่อง ยิ่งถ้าคุณเป็นคอหนังประเทืองปัญญา ปมร้อยแปด ที่ต้องจับตาดู และขบคิดตามแล้วล่ะก็ หนังของ “คริสโตเฟอร์ โนแลน” ผู้กำกับสติเฟื่องคงติดอยู่ในลิสต์หนังบ้างสักเรื่อง หนังของโนแลนเอง เนื้อเรื่องค่อนข้างเป็นเอกลักษณ์ มั่นใจได้ว่าถ้าเปิดเรื่องไหนของเขาขึ้นมา เป็นต้องได้ดูซ้ำจับรายละเอียดใหม่กันอีกสักรอบ เพราะมันช่างเป็นหนังที่พล็อตล้ำโลกจนเราอาจจะตามทันบ้างไม่ทันบ้าง วันนี้ UNLOCKMEN จะพามาแกะรอยเอกลักษณ์หนังโนแลนที่เราจะต้องเจอในทุก ๆ เรื่องกัน ชนิดที่ว่ายังไงก็ต้องเจอมันสักอย่างในเรื่องนั่นแหละ

การเล่าเรื่องที่ไม่เรียงลำดับเวลา

ข้อนี้เป็นอะไรที่ค่อนข้างชัดเจน เพราะเจอได้ในหลายเรื่องที่เป็นผลงานสร้างชื่อให้กับเขา ไม่ว่าจะเป็น Memento อันนี้ก็เข้าข่าย แต่ลงดีเทลมากไม่ได้ เดี๋ยวจะกลายเป็นสปอยล์เอา Insomnia ที่มี Flashback โผล่มาทักทายคนดูให้งงกันเล่น ๆ The Prestige ที่ฉากแรกกับฉากสุดท้ายมีความเกี่ยวข้องกันแบบสุด ๆ และอื่น ๆ อีกหลายเรื่องอย่าง Dark Knight, Inception, The Dark Knight Rises, Interstellar ที่ข้ามเส้นเรื่องบ้าง ใช้ Flashback เล่นกับเส้นเรื่องบ้าง ทำให้เราต้องจับตาดูให้ดีตลอดเวลา ว่าฉากที่กำลังดูอยู่คือส่วนไหนของหนังกัน ต้องดูย้อนกลับหลัง? หรือตอนแรกจะเป็นตอนท้าย? ล้ำอะไรขนาดนี้!

แม้ฟังดูจะชวนงงงวย แต่ปฎิเสธไม่ได้เลยว่า คนที่ชอบหนังของโนแลน จะชอบข้อนี้มากเป็นพิเศษ จริง ๆ มันเป็นสิ่งที่ผู้กำกับคนอื่นก็ทำเหมือนกัน ไม่ได้มีแค่โนแลนคนเดียว แต่สิ่งที่โนแลนพิเศษกว่าคนอื่นคือ เขาสามารถเล่าให้มันน่าติดตามบนความงงงวย และทิ้งคำใบ้ให้เราค่อย ๆ แกะรอยตามเขาไปได้ เหมือนเราวิ่งไม่ทันแล้วเขาวิ่งให้ช้าลง พอเราวิ่งตามเกือบทันแล้วเขาก็เร่งสปีดไปอีกนั่นแหละ!

ตัวละครสีเทา

ตัวเอกของเรื่องจะไม่ได้หลุดมาจากนิยาย ที่จะดีแสนดี หรือเลวสุดขั้ว ตัวละครของเขาจะมีมิติมากกว่านั้น ไม่เก่งไปเสียทุกอย่าง สับสน ลองผิดลองถูก รู้จักทำผิดพลาดร้ายแรง ทำร้ายคนอื่น ตายบ้าง บาดเจ็บบ้าง แต่ตัวละครเองก็มีความรู้สึกต่อสิ่งที่ทำลงไป

ไม่เว้นแม้แต่ Batman ไตรภาคของเขาซึ่งเป็นตัวอย่างที่ชัดที่สุดโดยทำให้ฮีโร่ค้างคาวเข้าใกล้ความเป็นคนมากขึ้น เจ็บปวดกับความสูญเสีย ความโดดเดี่ยวลึก ๆ ที่อยู่ในใจที่กลายเป็นจุดอ่อน แม้ว่าจะรวยล้นฟ้า เป็นเจ้าพ่อเทคโนโลยีล้ำ ๆ ขนาดไหนก็เถอะ Memento และ The Prestige ก็เป็นตัวอย่างของตัวละครสีเทาที่ชัดเจนเหมือนกัน แต่เล่ามากไม่ได้ เดี๋ยวสปอยล์ (อีกแล้ว)

มุมกล้องที่ทำให้เราเป็นหนึ่งเดียวกับตัวละคร

มุมกล้องก็เป็นอีกสิ่งที่โดดเด่นมากสำหรับหนังของโนแลน เป็นส่วนสำคัญที่ทำให้หนังของเขาจะแตะความรู้สึกคนดูอยู่เสมอ และสิ่งที่เขามักจะใส่ไปในหนังที่มีไดอะล็อกพูดคุยเป็นไฮไลต์ของเรื่อง คือการใช้มุมกล้องด้านหลังตัวละคร ทำให้ภาพที่ออกมาเหมือนเราอยู่ในมุมมองเดียวกับตัวละคร เราจึงรู้สึกว่าการเล่าเรื่องยังคงดำเนินต่อไป โดยเรามีส่วนร่วมอยู่ในนั้นด้วย เรามองเห็นแบบที่ตัวละครมองเห็น เรารู้ เราสับสน เราทำทุกอย่างไปพร้อมตัวละคร โดยที่เนื้อเรื่องก็ยังคงดำเนินต่อไป เรา Flow ไปกับเนื้อเรื่อง โดยไม่รู้สึกเป็นคนนอกหรือมุมมองจากบุคคลที่สามนั่นเอง

แสงสว่างและความดาร์คที่จงใจ

เราคงคุ้นเคยกับโปสเตอร์ดาร์ค ๆ และความอึมครึมที่ปกคลุมหนังทั้งเรื่อง แต่ถ้าสังเกตดี ๆ โนแลนมักจะใส่สิ่งที่เป็นแสงสว่างลงไปเพื่อเป็น Symbols ให้เราไปขบคิดและเชื่อมโยงกับปมต่อ ๆ ไปของหนัง อย่างใน The Prestige ฉากที่พื้นเต็มไปด้วยหลอดไฟไร้สาย ทำให้ Angier รู้สึกประหลาดใจบนความจริงไม่ใช่เรื่องหลอกลวง หรืออย่างตอน Bruce Wayne ใน Batman Begins เข้าไปในถ้ำค้างคาวแม้ว่าต้องเผชิญกับความกลัวแต่เขาก็มีไฟคอยส่องสว่างในมือของเขาเป็นตัวช่วย

ความเชื่อมโยงของหนังแต่ละเรื่อง

ถ้าจะบอกว่าเนื้อเรื่องเชื่อมโยงกันในความหมายของหนังจักรวาลเดียวกัน มันดูจะเป็นทฤษฎีสมคบคิดเกินไป เพราะจริง ๆ แล้วมันไม่ได้เชื่อมโยงกันด้วยเนื้อเรื่องหรอก แต่มันเชื่อมโยงกันด้วยดีเทลเล็ก ๆ ในแต่ละเรื่องที่ไขว้กันไปมา ถ้าใครเป็นแฟนหนังเดนตาย ชนิดที่ว่าจำได้ทุกดีเทลล่ะก็ ต้องเจอ Easter Eggs ที่ซ่อนอยู่บ้างแน่นอน หากยังนึกไม่ออก เราจะยกตัวอย่างให้ดูเล็กน้อยพอหอมปากหอมคอ อย่างใน Memento นาฬิกาเรือนที่ใช้ในเรื่องเป็นเรือนเดียวกับที่ถูกขโมยใน Following หรืออย่าง Batman Begins และ The Prestige เปิดเรื่องมาด้วยฉากติดซังเตของ Christian Bale เหมือนกัน

อ่านจนมาถึงตรงนี้แล้ว แฟนมหาเทพโนแลนคงยิ้มน้อยยิ้มใหญ่กับความจีเนียสของผู้กำกับคนโปรด ส่วนใครที่ไม่ได้เป็นแฟนแต่อ่านมาขนาดนี้แล้ว ก็ต้องลองหยิบหนังโนแลนขึ้นมาดูสักเรื่อง แล้วแกะรอยตามคอนเทนต์นี้แล้วล่ะ เผื่อจะได้มีเรื่องเอาไว้คุยกับเพื่อนแบบเซียน ๆ ว่าฉากนี้ในเรื่องคือเรื่องจริงหรือเรื่องหลอกกันแน่

SOURCE