เสน่ห์ของ “เลนส์มือหมุน” นวัตกรรมเก่าในวงการถ่ายภาพที่ยังคงอยู่ตลอดกาล

กระแสเวลาของโลกมีความแปลกประหลาดน่าสนใจอยู่อย่างหนึ่งคือ มันมักจะเดินทวนเข็มเวลาไปสู่รูปแบบเดิม ๆ แต่เป็นมุมมองใหม่ ๆ อยู่เสมอ อย่างเช่นความนิยมของเสื้อฮาวาย, หมวกเบสบอล ฯลฯ ที่ต่อให้ผ่านมาแล้วกี่สิบปีก็ยังกลับมาฮิตติดลมได้อีกครั้งแบบไม่น่าเชื่อ และกระแสทวนเวลาไม่ใช่กับแค่แฟชั่นเท่านั้น แต่กับวงการถ่ายภาพก็เช่นเดียวกัน

UNLOCKMEN จะพูดถึงนวัตกรรมเก่าเก็บของการถ่ายภาพที่ความจริงมันควรจะเลือนหายไปได้แล้ว แต่มันกลับฟื้นคืนตื่นกลับมาให้เหล่าช่างภาพรุ่นใหม่ใช้มันอีกครั้ง แล้วอะไรคือเสน่ห์และความน่าสนใจของเลนส์มือหมุน มาลองดูกันครับ

เลนส์มือหมุนเป็นคำเรียกติดปากช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา เนื่องจากการการใช้งานที่จะต้องเอามือหมุนหาโฟกัสตำแหน่งด้วยตัวเอง ไป ๆ มา ๆ เลยกลายเป็นคำเรียกแทนไปโดยปริยาย ชื่อเต็มแบบเป็นทางการคือ เลนส์แมนนวลโฟกัส ( Manual Focus Lens) เป็นเลนส์ที่ถูกผลิตมาในช่วงนวัตกรรมถ่ายภาพยุคแรก ๆ ก่อนที่โลกจะมีระบบออโต้โฟกัสเกิดขึ้น

Soligor C/D Zoom + Macro 80-200mm F4.5

และทุกคนไม่ว่าจะเป็นตากล้องมือใหม่หรือมือเก่า ล้วนแต่มีคำถามอยู่ในใจเสมอว่า “เลนส์มือหมุน” มันดี มันเจ๋งยังไง ทำไมคนบางกลุ่มยังคงเล่นและติดอยู่ในเสน่ห์ของมัน สวนทางกับทุกวันนี้ที่เทคโนโลยีก้าวหน้าไปไกลและเลนส์ไฟฟ้าที่กินขาดทุกฟังก์ชั่นการใช้งานในตอนนี้

เราลองยก 4 ข้อหลักน่าสนใจ ว่าอะไรคือเสน่ห์น่าค้นหาที่ทำให้เลนส์มือหมุนเป็นที่นิยมสวนทางกับโลกปัจจุบันตอนนี้

1. ไม่มีสูตรสำเร็จ ผมว่าบางครั้งคนเราต้องการอาหารที่ได้รับการปรุงแต่งความอร่อยในแบบที่เราชอบมากกว่าอาหารสูตรสำเร็จตายตัวแบบมาม่าที่ให้ความรู้สึกน่าเบื่อและจำเจ การถ่ายภาพก็เช่นเดียวกัน ช่างภาพหลาย ๆ คน หันไปปรุงแต่งรสชาติของภาพตัวเอง และเลนส์มือหมุนก็เป็นสิ่งที่ตอบโจทย์การปรุงแต่งได้ดีที่สุด

2. อารมณ์ของภาพ คิดดูสิครับ ถ้าในจังหวะที่คนพลุกพล่านกลางถนน เราสามารถเลือกถ่ายภาพซ้อนจังหวะ สื่อตามอารมณ์ได้ตามที่ต้องการ มันจะวิเศษและน่าสนใจขนาดไหน แม้จะเป็นแค่เพียงเสี้ยววินาทีก็ตาม ทุกคนที่ล้วนแต่ได้ลองเลนส์มือหมุนพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า อารมณ์ของภาพที่ได้จากเลนส์มือหมุนมันดีกว่าเลนส์ออโต้ไฟฟ้าแน่นอน มันเป็นสิ่งที่หาได้จากเลนส์มือหมุนเพียงเท่านั้นอีกด้วย

3. Portrait ละลาย เป็นอีกหนึ่งเหตุผลที่หลายคนเลือกใช้เลนส์มือหมุนเป็นส่วนใหญ่ คือการที่โบเก้หรือความละลายของภาพและฉากหลังแต่ละฉาก ฟุ้ง แต่ยังดูสวยงามในแบบของมัน โบเก้แต่ละเลนส์จะไม่เหมือนกัน และไม่ว่าจะเป็นเม็ดกลมหรือเหลี่ยมก็ให้ความละมุนมากกว่าเลนส์ออโต้ไฟฟ้าทั่ว ๆ ไป ซึ่งถ้าใครชอบโบเก้แบบไหนก็ยังสามารถหาเลือกชื้อเลนส์มือหมุนได้ตามใจชอบอีกด้วย

4. ราคาสวนทางคุณภาพ เหตุผลหลักของสายมือใหม่ที่มองหาเลนส์คุณภาพดี ๆ สักตัว และเป็นเหตุผลที่เลนส์มือหมุนได้รับความนิยม เนื่องจากราคาของเลนส์มือหมุนนั้น โดยเฉลี่ยถูกกว่าตัวเลนส์แบบออโต้พอสมควร ยกตัวอย่างเช่นเลนส์ 50 F1.8 อาจต้องจ่ายเงินถึง 15,000 บาท แต่เป็นเลนส์มือหมุน อาจแค่ 3,000 – 4,000 บาทเท่านั้น โดยที่คุณภาพแทบจะไม่แตกต่างกัน

โดยทางทีมงาน UNLOCKMEN มองหาเลนส์มือหมุน 4 ตัวด้านบน มาเลือกทดสอบคุณภาพของภาพถ่าย เพื่อหาข้อแตกต่างและบอกเล่าความรู้สึกของการถ่ายภาพด้วยเลนส์มือหมุนมาให้ชมกันครับ

อย่างจุดแรกการถ่ายภาพบริเวณที่มีแสงน้อย ต่อให้ตัวเลนส์มี f ที่เยอะและใช้ช่วง Tele ซูมก็ตาม ตัวภาพก็ยังสามารถถ่ายทอดความคมและจังหวะของภาพได้อย่างไม่มีเสีย และการจับจังหวะตอนหมุนก็ทำได้ง่ายกว่าที่คิดครับ (Soligor C/D Zoom + Macro 80-200mm F4.5)

Soligor C/D Zoom + Macro 80-200mm F4.5

Yashica ML Macro 55mm f4 (C/Y)

Yashica ML Macro 55mm f4 (C/Y)

คุณภาพส่วนใหญ่ของเลนส์มือหมุนก็ค่อนข้างตอบโจทย์ได้ทุกรูปแบบการถ่ายภาพ ทั้งแบบ Portrait, Macro และ Tele ไม่ว่าจะเป็นช่วงเวลากลางวันหรือกลางคืน คือแทบจะเหมือนกับเลนส์ไฟฟ้าทั้งหมด ติดอยู่แค่เราจะถ่ายด้วยมือเดียวไม่ได้ เพราะต้องใช้มือประคองกล้องเตรียมลั่นชัตเตอร์ อีกมือก็จะต้องจับ Focus rino บนตัวเลนส์คอยหมุน ๆ หาจุดที่ดีที่คมที่สุดของภาพด้วยตัวเอง

Soligor C/D Zoom + Macro 80-200mm F4.5

Soligor C/D Zoom + Macro 80-200mm F4.5

ส่วนใครที่ต้องการความคมชัดทั้งภาพ ต้องการระบบออโต้และเทคโนโลยีช่วยโฟกัสต่าง ๆ เลนส์มือหมุนอาจไม่ใช่สิ่งที่คุณตามหาและตอบโจทย์ได้สักเท่าไหร่ ด้านล่างเป็นวิดีโออีกตัวที่ UNLOCKMEN ถ่ายด้วยเลนส์มือหมุน ไม่ว่าจะคมกริบหรือติดเบลอเข้ามาบ้าง มันกลับให้อารมณ์ภาพแบบที่เราหาไม่ได้บนเลนส์ไฟฟ้าที่พวกเราพูดกันได้เต็มปากเต็มคำว่า “เลนส์มือหมุน” ก็ถ่ายวิดีโอได้เช่นเดียวกัน

UNLOCKMEN ไม่ได้ฟันธงว่าเลนส์ออโต้หรือเลนส์มือหมุนอันไหนดีกว่ากัน ทุกอย่างมันอยู่ที่คนเลือกใช้และความชอบของแต่ละคน โดยการบอกเล่าของเราคือต้องให้ทุกคนรับรู้ว่าแม้โลกทุกวันนี้จะหมุนก้าวหน้าไปขนาดไหน มันยังมีกลุ่มคนและสังคมขนาดใหญ่ ๆ ที่ชื่นชอบและหลงเสน่ห์เลนส์มือหมุนอยู่เสมอ

มันก็คงเป็นเหมือนการตามหาสิ่งที่ดีที่สุด ไม่ใช่ดีที่สุดของคนอื่น แต่เป็นดีที่สุดของเรา เพราะว่าภาพบางภาพ เราถ่ายไม่ชัด แต่เป็นเพราะเราตั้งใจให้มันไม่ชัดต่างหาก เราก็หวังว่าทั้งหมดนี้จะเป็นตัวช่วยให้คนที่กำลังเริ่มหลงเสน่ห์มือหมุน ได้ตัดสินใจและลองใช้กันดูสักครั้ง แล้วความซ้ำซากไม่จำเจจะเกิดขึ้นในการถ่ายภาพของคุณแน่นอน

Special Thank  : เลนส์มือหมุน Lensseed

LENS : Konica Hexanon 57mm F1.4, Soligor 28-70 mm 3.9-4.8, Yashica ML Macro 55mm f4 (C/Y), Soligor C/D Zoom + Macro 80-200mm F4.5

CAMERA : Sony A7ii / Sony A6500