โหดไว้สิดี? ล้วงเหตุผลทำไมองค์กรระดับโลกมักเป็นที่ชุมนุมของเจ้านายสายโหด

เจ้านายกับพนักงานถือเป็นของคู่กัน เจ้านายเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีอิทธิพลมากกว่าหมอดูที่บอกกราฟลายมือเส้นชีวิตเราว่าเราจะเจริญก้าวหน้าได้จริงไหม และที่แน่ ๆ คือต่อให้ใครจะว่ายังไง เจ้านายจะยังคงอยู่ในองค์กรต่อไป

คุณเคยสงสัยไหมว่าทำไมเจ้านายสายเดือด สายโหด หรือเจ้านายที่มีพฤติกรรมเข้าขั้นติดลบในสายตาพนักงาน แถมชีวิตโคตรไม่บาลานซ์ ทำไมถึงพาองค์กรพุ่งไปติดอันดับต้นของโลกได้ แถมพูดชื่อแล้วหลายคนยังต้องแลกและฝ่าฟันเพื่อให้ไปเจอเจ้านายแบบนั้นอีก

แน่สิ ถ้าเราบอกว่าตัวอย่างของเจ้านายเหล่านั้นคือ Jeff Bezos ผู้ก่อตั้ง Amazon, Elon Musk ผู้ก่อตั้ง Tesla และอุโมงค์ทะลุมิติ และ Steve Jobs เจ้าของตำนานมือถือระบบ iOS อย่าง Apple คุณเองก็คงไม่ปฏิเสธหรอกว่าอยากจะร่วมงานกับเขาสักครั้งในชีวิต

ก่อนจะไปพูดถึงประโยชน์ของนิสัยมุมมืดจากเหล่า CEO คนดังระดับโลกที่พาองค์กรเจริญยิ่ง ๆ ขึ้นไป (เชิดชูบูชากันมาเยอะเพราะโปรดักส์เขาดีจริง) มาลองดูนิสัยร้าย ๆ เบื้องหลัง CEO ดังเหล่านี้กับคนใกล้ชิดที่ไม่ดีอย่างที่คิด

Elon Musk : ข่มคู่รัก ด่ากราดลูกน้อง ทวีตไร้วิจารณญาณ

แม้สิ่งที่เราเห็นในวันนี้หนุ่ม Elon แม้จะเป็นป๋าใจสปอร์ตส่งเครื่องไม้เครื่องมือมาช่วย 13 หมูป่า แต่อีกแง่มุมเรื่องความเป็นผู้นำ เขากลับมีนิสัยโหดห่ามในการควบคุมลูกน้อง เชือดกันซึ่ง ๆ หน้า ทั้งด้วยการพูดจาไม่ดีใส่ ตะโกนด่า สบประมาท หรือกำหนดเดดไลน์แบบหักคอคนทำจนเรียกง่าย ๆ ว่าอดีตลูกน้องหลายคนต้องออกมาบ่นว่าถ้าอยากใช้ชีวิตแบบ Work Life Balance ให้ตัดชื่อ Elon จากการเป็นเจ้านายไปเลยดีกว่า

นิสัยฉบับผู้นำของ Elon ที่ไม่ยอมลดราวาศอกแม้แต่มิลฯ เดียว ยังลามมาถึงเรื่องชีวิตคู่ด้วย เขามักไม่ประสบความสำเร็จเรื่องความรัก เพราะงานครอบงำ ควบคุมคนรักไม่ต่างจากพนักงานคนหนึ่งและเอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง

คนแรกคือ Justine ภรรยาคนแรกของเขา เมื่อปะทะคารมกันแล้วเธอบอกว่า “ฉันเป็นภรรยาของคุณนะไม่ใช่พนักงาน” พ่อหนุ่ม Elon ก็จัดกระแทกกลับว่า “ถ้าเธอเป็นพนักงาน ฉันไล่เธอออกนานแล้ว”

กระทั่งปัญหาเรื่องการดูแลครอบครัว เพราะสำหรับเขาแล้วครอบครัวเป็นรองเรื่องงานเสมอ ทำให้สุดท้ายแม้อยู่กันมานานเกือบ 9 ปี มีลูกชายด้วยกันถึง 5 คน (ไม่นับคนที่เสียชีวิตคนแรก) ก็ไม่สามารถกู้ความรักไว้ได้ ขณะที่ความสัมพันธ์กับภรรยาคนที่ 2 คือ Talulah Riley ก็ล้มเหลว เพราะเธอให้สัมภาษณ์ว่า Elon เอาตัวเองเป็นศูนย์กลางมากเกินไป

ส่วนเรื่องความสุขุมสไตล์ผู้นำ แม้เขาจะล้ำลึกในบางเรื่องแต่กับการกุมสติในมือไม่ให้ทวีตไม่ค่อยอยู่ สังเกตจากทวีตที่ปั่นป่วนราคาหุ้นในตลาดจนทำให้เขาต้องโดนปรับและถูกปลดจากการเป็นผู้บริหารระดับสูงของ Tesla ที่เขาปั้นมา

Steve Jobs : ทางบ้านไม่ค่อยดี ทางบริษัทก็ไม่ค่อยฟังใคร

ศาสดา Apple เองก็มีมุมแย่กับเรื่องครอบครัวเช่นกัน แม้การทำงานเขาเข้าขั้นจัดว่าอยู่ในเกรด A+ แต่การใช้ชีวิตคู่นั้นถือว่าติด F เรื่องนี้ได้รับการเปิดเผยจากอดีตภรรยาและลูกของเธอที่ออกมาประจานพ่อกันเห็น ๆ ว่าไม่ได้รับการยอมรับว่าเป็นเลือดเนื้อเชื้อไข แม้ว่าจะได้รับการพิสูจน์และยืนยันทางการแพทย์แล้วก็ตาม

ส่วนเรื่องเพื่อนร่วมงานในยุคบุกเบิก ทุกคนมีความเห็นตรงกันว่าไม่ชอบเขาเพราะเขามีพฤติกรรมไม่ให้เกียรติ ไม่ว่าจะทั้งดุและตะคอกใส่จากเรื่องเพียงเล็กอย่างน้อยอย่างการขยับฟอนต์ให้เข้าตำแหน่งที่ต้องการ

Jeff Bezos : บ้างาน รีดสวัสดิการ ไม่ห่วงพนักงาน

CEO และผู้ก่อตั้ง Amazon คนนี้เป็นอีกคนที่แกร่งในสายธุรกิจและถือเป็นกำแพงใหญ่ที่ลูกน้องทุกคนไม่อยากจะวิ่งชนหรือวิ่งเข้าใส่ด้วย เพราะเขาสร้างวัฒนธรรมการทำงานสไตล์คนรักงานหรือจะเรียกว่า “บ้างาน” แบบเต็มขั้นถึงระดับทัศนคติ ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกอยากตัดวันหยุดเสาร์ – อาทิตย์ของลูกน้อง หรือให้ลูกน้องถวายหัวทำงานให้เสร็จ ถ้าไม่เสร็จก็นอนต่อที่ออฟฟิศไปเรื่อย ๆ กระทั่งพนักงานคนไหนตั้งครรภ์ก็ยังต้องยืนทำงานต่อไปตามกะยาวไป 10 ชั่วโมง ไม่มีผ่อนผัน

ส่วนเรื่องสวัสดิการที่ใครคิดว่าอยู่บริษัทดังแบบนี้จะได้สวัสดิการเพียบให้ลืมไปได้เลย เพราะ Jeff ถนัด lean มันออกมาก ประหยัดอะไรได้ก็ประหยัดตั้งแต่เครื่องปรับอากาศในโกดังเก็บของที่กว่าจะยอมติดก็ล่อเสียจนพนักงานทำงานไม่ได้แล้ว หรือเรื่องการจ่ายค่าที่จอดรถให้พนักงานและการสรรหาบัตรโดยสารรถบัสมาให้ที่เขายืนยันว่าจะไม่ทำมันอย่างแน่นอน เพราะให้เหตุผลว่า ถ้าให้บัตรรถบัสพนักงานก็จะไปออกันก่อน ทำงานไม่เต็มเวลา

SHINE IN THE DARK

แม้ว่านิสัยโดยรวมที่กล่าวมาข้างต้นจะโคตรแย่สำหรับลูกน้อง แต่พวกเขาทั้ง 3 ต่างก็มีบุคลิกบางอย่างที่เรียกศรัทธากลับมาได้และยังทำให้คนยอมรับ ด้วยหลายประการที่หนักแน่นพอ ดังนี้

Boss เหี้ยมจะสร้างงานที่ดีที่สุดให้

มองกันอย่างเป็นกลาง แม้สิ่งที่เขาทำคือการลดความเป็นมนุษย์หรือไม่เห็นใจเราในฐานะมนุษย์เลย เอาเงินเดือนมาแลกวิญญาณและซื้อตัวตนทั้งหมดรวมถึงขโมยรูปแบบการใช้ชีวิตของเราไป แต่ในมุมหนึ่งคนที่พูดจาดีเป็นเจ้านายที่ลูกน้องรักก็อาจอะลุ่มอล่วยเกินไปและลดความคาดหวังของคนและองค์กรไป

Boss โหดจะพุ่งชนปัญหาเรื่องการทำงานเสมอ

อาการ Work ดีและ Life ไม่บาลานซ์เอาเสียเลย ถึงมันจะไม่ดีกับตัวเขาหรือตัวลูกน้องแต่มันก็ดีกับองค์กรอย่างมาก เพราะความมุ่งมั่นทุ่มเทมันทำให้เขาพยายามจะพิชิตปัญหาให้ราบคาบไปเสมอ เรียกง่าย ๆ ว่า ปลดล็อกทุกปมปัญหาการทำงานให้ไปนั่งสบายในใจลูกค้าได้ เช่นเดียวกับหนึ่งในพฤติกรรมของ Jeff ที่เขียนไว้ในหนังสือ The Everything Store ว่าทุกครั้งของการประชุมเขาจะเว้นที่ว่างของเก้าอี้ตัวหนึ่งไว้เสมอเพื่อเป็นสัญลักษณ์แทนลูกค้าซึ่งเหล่าพนักงานทุกคนต้องให้ความสำคัญ ลูกค้าจะอยู่กับเราเสมอ เมื่อคิดด้วยทัศนคตินี้พนักงานทุกคนจึงเคารพหลักการทำงานของเขาและพร้อมยืนหยัดไปเคียงข้างกัน

Boss ที่ไม่ใส่ใจ และไม่พอใจอะไรง่าย ๆ ทำให้องค์กรเติบโต

จากการศึกษาที่ตีพิมพ์ใน the Journal of Personality and Social Psychology เผยให้เห็นว่าคนที่ไม่พอใจอะไรง่าย ๆ คือคนที่จะประสบความสำเร็จมากกว่า โดยเฉพาะในกลุ่มเพศชายที่สำรวจแล้วพบว่าหนุ่มที่ไม่พอใจอะไร หรือไม่ได้เป็นหนุ่มนิสัยดีที่ใส่ใจโลกนักมีแนวโน้มว่าจะได้รับเงินเดือนมากขึ้น และเป็นผู้นำที่ดีกว่า เช่นเดียวกับสิ่งที่ CEO ทั้ง 3 คนเลือกทำ ไม่ว่ามันดีแค่ไหน มันจะไปต่อได้อีก ต่อให้ต้องเอาหมากกี่ตัวที่เรียกว่าลูกน้องไปกองตรงหน้าก็ตาม แม้สิ่งนี้ลูกน้องหลายคนจะไม่ชอบ แต่ส่วนมากจากการให้สัมภาษณ์เรื่องความเก่งของเจ้านายและแนวทางการทำงานเขาก็ชื่นชมและภักดีไม่น้อย

ทั้งหมดนี้เป็นอีกมุมหนึ่ง ที่ไม่ต้องการการตัดสินว่านิสัยแย่มันมีผลกับงานแค่ไหนอย่างไร เพราะเราเห็นจากตัวอย่างแล้วว่าปลายทางของความโหดร้ายก็มีทั้งข้อดีและข้อเสีย แต่เพื่อไม่ให้แคบเกินไป Episode หน้าเราจะพูดถึงปรากฎการณ์ความโหดของเจ้านายที่ฉุดการทำงานไว้ คุณจะได้เลือกกันดูว่า คุณควรอยู่กับเจ้านายแบบไหน หรือเป็นเจ้านายแบบไหนในปีนี้

SOURCE: 1 / 2 / 3 / 4

Brad Stone.  2558.  Amazon ร้านค้าออนไลน์ ยอดขายหมื่นล้าน.  แปลจาก The Everything Store โดย Brad Stone.  โดย ชื่อผู้แปล.  ศรินสุข โอสถาพันธุ์ .  กรุงเทพฯ: เนชั่นบุ๊คส์.