#BKKDW 2019: เดินตลาดน้อยส่องศิลปะอีกมุม มากกว่าเทศกาลคือลมหายใจของตลาดที่ไม่เคยวาย

ปีที่ผ่านมาจนถึงปีนี้ ศิลปะยังคงเบ่งบานทั่วกรุง
หลายแห่งแข่งขัน ประชัน เชิญชวนให้เรานั่งไม่ติด ต้องลุกเป็นเป็นส่วนหนึ่งของงาน

ในวันที่ศิลปะเบิกบาน เมื่อศิลปะถูกจับมาเขย่าแล้วทอดลงบนย่านต่าง ๆ ของกรุงเทพฯ ทุกที่ที่ได้รับเลือกให้เป็นแลนด์มาร์กจะเกิดเป็นสีสัน เหมือนดอกไม้บานปลุกให้ผู้คนเข้ามามาเยี่ยมชมเล่นสนุกกันในย่านน้ัน แต่พอเทศกาลสิ้นสุดลงตามกำหนดการ ความเห่อที่ไม่กรุ่นในหน้าโซเชียลอีกต่อไป สิ่งที่ย่านเหล่านั้นเหลืออยู่คืออะไรกันแน่ เราเชื่อว่าหลายคนคงตั้งคำถาม

เพื่อไม่ให้การเดินเท้าครั้งนี้เป็นแค่การเดินอย่างผู้มาเยือนเหมือนเคย เราจึงเลือกเข้าไปดูงาน Bangkok Design Week 2019 ที่จัดขึ้นระหว่างวันที่ 26 มกราคม 2562 – 3 กุมภาพันธ์ 2562 ในย่านตลาดน้อยกับตาตัวเองเพื่อตอบคำถาม

“งานศิลปะก็ดีนะ แต่เราอยากให้คนในชุมชนมีส่วนร่วมกับงานศิลปะมากกว่านี้” เป็นหนึ่งในความเห็นของคนที่เคยมาชมงานในหน้าโซเชียล ยิ่งเร้าความสงสัยเราเข้าไปอีก คนในพื้นที่เขารู้สึกอย่างไรกับงานเหล่านี้กันแน่ และเมื่อมันเข้าไปกลายเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตเขามันเกิดผลกระทบอย่างไร

เหตุผลหนึ่งที่เราเลือก “ตะลัคเกียะ” หรือตลาดน้อย ซึ่งเป็นหนึ่งในสถานที่ของการจัดงานครั้งนี้เพื่อเดินเท้าดูศิลปะ เพราะย่านนี้เป็นชุมชนจีนที่เกิดจากการขยายตัวของสำเพ็งช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ อยู่ในพื้นที่เมืองที่เดินทางได้สะดวก เราเองก็เดินทางผ่านย่านนั้นบ่อยแต่อาจจะเลยผ่านไป ทั้งที่ความน่าสนใจจากส่วนผสมของหลายวัฒนธรรมนั้นไม่ได้น้อยหน้าใคร เรียกได้ว่าแม้จะไม่ถือเป็น Big place อย่างเยาวราชแต่ก็ไม่ได้เบาบางเสียจนสามารถมองข้ามไปได้

ย่านเก่าแก่ที่มีวัฒนธรรมจีน ไทย แถมยังมีโบสถ์และการใช้ชีวิตของคนหลากหลายเจนเนอเรชั่นเดินขวักไขว่ เราลองมาดูของจริงไปพร้อมกันว่าเจ้าของพื้นที่เขาใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับงานศิลปะที่จัดวางอย่างไร

IS ART AN ALIEN?

ไม่ต้องเล่นเกมจับผิด เราก็เห็นได้ชัดว่าศิลปะที่นำมาจัดแปลกตาสำหรับพื้นที่นั้นอย่างชัดเจนแม้ตำแหน่งที่วางจะไม่ได้ขวางการสัญจร แต่ใช่ว่าสิ่งเหล่านี้จะเปลี่ยนวิถีของคนในพื้นที่ไปทั้งหมด ของทุกชิ้น ผลงานทุกสิ่งเข้ามาทำหน้าที่เติมเต็มบางส่วนที่ขาดหายไป

ท่อนเสาที่ติดเครื่องมือแนะนำเส้นทางการเยี่ยมชมที่ทันสมัยไว้ เป็นที่เดียวกับที่คุณลุงยังคงม้วนเสื่อน้ำมันที่วางลาดกับพื้นอย่างขะมักเขม้น สภากาแฟยามบ่ายก็ยังได้รับความสำคัญเช่นเดิม พร้อม ๆ กับที่ริบบิ้นสีเขียวขาว “BKKDW 2019” เด่นแต่ก็กลมกลืนบนเสารถตุ๊ก ๆ บางบทสนทนาของผู้คนก็พูดถึงงานเหล่านั้น

แมวสีสวาทเจ้าของถิ่นดูไม่ได้ตื่นคน แต่หงายท้องส่งตาใสเชิญชวนให้เดินไปพบขุมทรัพย์อื่นที่น่าชม ทั้งภาพกิจวัตรประจำวันกับใบหน้ายิ้มแย้มที่ได้รับระหว่างทางตอนเราสอบถามสถานที่ปลายทางตามแผนที่

ศิลปะทำให้คนรู้สึกสนิทกับพื้นที่ที่เขาอยู่เพิ่มขึ้นอย่างไร เมื่อเจ้าของพื้นที่เขาเห็นจนคุ้นชิน? เรื่องหนึ่งที่เราไม่เคยรู้เลยคืออาคารบางแห่งสำหรับจัดแสดงเป็นสเปซระดับ rare ที่คนภายในพื้นที่เองก็ไม่เคยเห็น บ้านหลังหนึ่งที่เราเข้าไปชม โชว์ผลงานที่เราชอบสร้างความประทับใจจนต้องพูดถึง คือพื้นที่การจัดแสดงงาน “Belong”

“Belong” โชว์ 50 เก้าอี้ทำมือของนักสร้างเฟอร์นิเจอร์ในโรงงานเฟอร์นิเจอร์ชั้นนำที่ไม่เคยได้รับการเรียกว่า “นักออกแบบ” สายพานการผลิตหลังม่านและศักยภาพทางความคิดที่มีเสน่ห์เหล่านี้คุณจะไม่สามารถหาชมได้ที่ไหนง่าย ๆ อย่างแน่นอน

จากการสอบถามพูดคุยเราพบว่าบ้านเลขที่ 965 ที่จัดแสดง “Belong” เป็นอาคารหลังเก่าที่สวยงามและไม่ได้เปิดให้เข้าชมได้ทั่วไปเนื่องจากเป็นบ้านส่วนบุคคล ที่ตอนนี้ไม่ได้มีคนอยู่และไม่ได้เปิดมาถึง 40 กว่าปีแล้ว ดังนั้น คนในละแวกนี้ก็ยังไม่เคยเห็นด้านใน งานนี้จึงเป็นพื้นที่พิเศษที่สร้างความแน่นแฟ้นระหว่างคนและสิ่งของในพื้นที่ด้วยกันเองมากขึ้น

ART OF LIFE : LIGHT OF ART

แสงอาทิตย์ลับขอบฟ้า ผลงานศิลปะเริ่มอวดโฉม ใครที่อยากไปเล่น Interactive หรือถ่ายภาพผลงานเป็นที่ระลึกเราเชื่อว่านี่เป็นโอกาสที่หาไม่ได้จากที่ไหนที่คุณควรต้องไปสักครั้งในชีวิต

“ผมไม่เคยเห็นงานศิลปะจัดที่ไหนได้สวยเท่าที่ตลาดน้อย”

ชายชราเปลือยท่อนบน สวมกางเกงขายาวขาก๊วย ยิ้มอวดฟันขาวปลอดไม่ต่างจากสีผมดอกเลาแซมพูดอย่างภูมิใจ ชี้ชวนให้พวกเราดูนกพิราบเรืองไฟจากแสงจากโซลาร์เซลล์ และบอกทางให้เราเดินไปดูชิ้นอื่น ๆ ต่อ

เราไม่ได้ภาพเจ้าของคำพูดกลับมาเพราะพี่เขาปฏิเสธการขอถ่ายภาพ ด้วยเหตุผลไม่อยากอยู่ในสื่อ คำพูดจากเจ้าของพื้นที่นี้เรายืนยันว่าไม่ได้ดัดแปลงเพื่อชวนให้คุณไปดู คุณจะเชื่อมันหรือไม่ก็ได้ แต่สุดท้ายศิลปะที่สวยที่สุดคืองานที่คุณได้ไปเห็นมันผ่านสายตาของตัวเอง

ส่วนใครที่ไม่ได้ไปเพราะติดธุระหรือไม่สะดวก ก็ไม่ต้องเสียใจหรือรอการมาถึงของปีหน้า สุดท้ายต่อให้ตลาดศิลปะจะวาย แต่ตลาดน้อยยังคงอยู่ “นิทรรศการศิลปะจะจากไปแต่ศิลปะแห่งชีวิตจะยังคงดำเนินต่อพร้อมให้ผู้มาเยือนอย่างเราเข้ามาเยี่ยมชมเสมอ”