World

NIHON STORIES: “ทุนนิยมทำเราเจ็บปวด” ผลงานเสียดสีสังคมสะเทือนอารมณ์ของ TETSUYA ISHIDA

By: TOIISAN May 13, 2019

ศิลปะมีไว้เพื่อจรรโลงใจ มีไว้เพื่อบันทึกเรื่องราวเหตุการณ์ที่น่าประทับใจ และผลงานศิลปะบางส่วนก็มีไว้เพื่อสะท้อนและเสียดสีสังคม โดยเฉพาะผลงานของศิลปินญี่ปุ่นคนหนึ่งที่มักจะสร้างสรรค์ผลงานเจ็บ ๆ ไว้ให้ระลึกถึงสภาพสังคมแต่ละวันที่เราต้องเผชิญ ว่าเหตุการณ์ทุกคืนวันที่ดำเนินไปมันดีจริง ๆ หรือว่าเรากำลังหลอกตัวเองว่าดีกันแน่ ?

บางคนอาจมองว่าตัวเองมีอิสรภาพ แต่สำหรับ Tetsuya Ishida ศิลปินชื่อดังของญี่ปุ่น เจ้าของผลงานภาพวาดที่เต็มไปด้วยการเสียดสีสังคมกลับมองต่างออกไป เขามองว่าถึงแม้แต่ละคนจะมีอิสรภาพแต่มันก็ไม่ใช่อิสรภาพที่แท้จริง เพราะเราทุกคนล้วนถูกจำกัดอยู่ในกรอบเสมอ รวมถึงต้องเคยสูญเสียอิสรภาพไม่ว่าจะด้วยความสมัครใจหรือไม่ด้วยกันทั้งนั้น

การสร้างสรรค์ผลงานของ Tetsuya จะเป็นศิลปะแบบลัทธิเหนือจริงหรือที่เรียกกันว่า Surrealism เต็มไปด้วยความเสียดสีประชดประชัน เผยให้เห็นมุมมองที่เจ็บปวดของผู้คนในสังคมญี่ปุ่น โดยเฉพาะกลุ่มชนชั้นกลางอย่างมนุษย์เงินเดือน เด็กนักเรียน ท่ามกลางบรรยากาศทั่วไปที่ทุกคนจะนึกภาพตามได้ง่าย ทั้งห้องพักรูหนู บ้านขนาดกลาง สถานีรถไฟฟ้า หรือโรงพยาบาล และนำสิ่งไม่มีชีวิตจากงานอุตสาหกรรมมาผสม เช่น โถส้วม รถไถ บันไดเลื่อน เปรียบคนเหมือนกับวัตถุ พยายามบอกเล่าอะไรบางอย่างที่ซุกซ่อนอยู่ในภาพและลดทอนความเป็นมนุษย์

เรื่องราวส่วนมากในผลงานของ Tetsuya จะเป็นช่วงเวลาที่ประเทศญี่ปุ่นเกิดความวุ่นวายทางด้านเศรษฐกิจ หลายบริษัทปลดพนักงานจำนวนมาก บางครั้งก็วาดภาพเด็ก ๆ ที่ต้องรับความกดดันจากครอบครัว ชีวิตที่ตายซากจากการทำอะไรซ้ำ ๆ จนกลายเป็นความเฉยชา แสดงให้เห็นว่าการดิ้นรนเอาตัวรอดจากระบบทุนนิยมบางครั้งก็โหดร้ายกับเรามากเหลือเกิน

แม้ว่าผลงานทั้งหมดของเขาจะเสียดสีสังคมญี่ปุ่น แต่พื้นเพครอบครัวของ Tetsuya นับว่าดีกว่าหลายคนมาก เพราะพ่อของเขาเป็นสมาชิกรัฐสภา ส่วนแม่เป็นแม่บ้าน ถึงจะมีเงินทองแต่เขาไม่สามารถเลือกเส้นทางให้ชีวิตตัวเอง ผู้ใหญ่ต่างหวังให้เขาเติบโตเป็นนักวิชาการ เป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย หรือเป็นนักเคมี 

ถึงครอบครัวจะวางแผนชีวิตไว้ให้เขา แต่สุดท้ายเสียงเรียกร้องของเขาก็รับชัยชนะ Tetsuya มุ่งเข้าสู่สายศิลปะเต็มตัว แน่นอนว่าพ่อแม่ของเขาไม่พอใจกับการเรียนสาขานี้เป็นอย่างมาก ทำให้ช่วงเรียน Tetsuya ไม่รับเงินจากทางบ้านเพื่อพิสูจน์ความตั้งใจของตัวเอง และในที่สุดเขาก็จบการศึกษาด้านออกแบบสื่อสารด้วยภาพ (Visual Communication Design) และเป็นศิลปินได้อย่างที่ตั้งใจไว้

จากว่าที่อาจารย์เคมีสู่ศิลปินเต็มตัว ผลงานของเขาสวยงาม โดดเด่นด้วยลายเส้นไม่เหมือนใคร แต่เมื่อดูนาน ๆ จะรู้สึกถึงความหดหู่สิ้นหวัง บางครั้งก็สยองขวัญ และมีองค์ประกอบแห่งศิลปะที่สำคัญทั้งเนื้อหา รูปแบบ เทคนิค และวิธีการ เพื่อบอกเล่าความเศร้าเร้าอารมณ์ของผู้ชมให้ตระหนักตาม

ใบหน้าของผู้คนในภาพที่บางครั้งจะขมวดคิ้ว ร้องไห้ และบางครั้งก็เป็นใบหน้าที่ว่างเปล่า ดวงตาไร้ชีวิตชีวาแสดงให้เห็นถึงความรู้สึกเฉยชากับสิ่งที่ต้องเจอแต่ละวัน คล้ายกับพยายามบอกว่ามนุษย์เงินเดือนต่างทำงานไปให้หมดวัน เพื่อแลกกับเงินจำนวนหนึ่งไว้ใช้ประคับประคองตัวเองในห้องรูหนู ดูเหนื่อยล้าเกินกว่าจะมีเวลาว่างไปทำสิ่งที่ตัวเองอยากทำ 

Tetsuya Ishida เป็นศิลปิน Surrealism ที่สามารถคว้ารางวัลมาได้มากมาย แต่น่าเสียดายที่เขาเสียชีวิตลงเมื่อปี 2005 ด้วยวัย 31 ปี จากการนอนขวางอยู่บนรางรถไฟเพื่อให้รถทับจนร่างแหลก ซึ่งการสันนิษฐานของเจ้าหน้าที่ตำรวจเป็นไปในทิศทางเดียวกันว่าเขาตัดสินใจฆ่าตัวตาย และเมื่อเขาตัดสินใจจบชีวิตลง ครอบครัวของ Tetsuya ได้บริจาคผลงานศิลปะส่วนหนึ่งให้กับพิพิธภัณฑ์ในชิชูโอกะที่เป็นเมืองบ้านเกิด

ในปีนี้ผลงานของเขาจะถูกนำมาจัดแสดงอีกครั้งชื่อว่า Self-Portrait of Another ตั้งแต่วันที่ 12 เมษายน จนถึงวันที่ 8 กันยายน 2019 ที่ Velázquez Palace ในกรุงมาดริด ประเทศสเปน และที่ Wrightwood Gallery ตั้งแต่วันที่ 3 ตุลาคม ถึง 14 ธันวาคม ณ รัฐชิคาโก สหรัฐอเมริกา ถ้าใครที่มีแพลนจะไปเที่ยวแถวสเปนหรือชิคาโกก็สามารถแวะไปเยี่ยมชมผลงานสะท้อนชีวิตอันเจ็บแสบและเต็มไปด้วยเอกลักษณ์ได้ 

ถึงแม้ Tetsuya Ishida จะจากโลกนี้ไปแล้ว แต่ผลงานภาพวาดเสียดสีสังคมที่สื่ออารมณ์ได้ชัดเจนของเขาจะยังคงอยู่ให้ศิลปินรุ่นใหม่ได้ศึกษาลายเส้นต่อยอดเพื่อสร้างผลงานมาสเตอร์พีสให้กับโลก รวมถึงคนทั่วไปได้รับชมเพื่อตระหนักถึงความเป็นไปของระบบสังคมนิยมต่อโลกในปัจจุบัน

 

SOURCE: 1 2 3

TOIISAN
WRITER: TOIISAN
Share on Facebook Share on Twitter Share on Line