กำเนิดคุณภาพ RESERVE บนเครื่องดื่ม มาจากไหน หมายถึงอะไร

คำว่า Reserve (รีเซิร์ฟ) เป็นคำที่พวกเราคุ้นตากันดี โดยเฉพาะบนฉลากเบียร์หรือไวน์ ซึ่ง definition ของมันจะแตกต่างกันไปตามรูปแบบ

ความหมายของมันมีตั้งแต่ การจอง การสำรอง และในบางรูปแบบ คำว่า Reserve หมายถึงความพิถีพิถันเป็นพิเศษ การเก็บรักษาผ่านช่วงเวลายาวนานเพื่อคุณภาพที่ดีที่สุด ทำให้มันเป็นของที่มีคุณค่า หายากกว่าปกติ หรือมีในจำนวนที่จำกัด

ต้นกำเนิดของการใช้คำว่า Reserve เพื่อบอกความพิเศษของคุณภาพ เริ่มต้นมาจากโลกแห่งไวน์ ซึ่งในอดีตเหล่า Winemakers จะเลือกเก็บไวน์ของบางช่วงเวลาเอาไว้ อาจจะเป็นช่วงที่อากาศเหมาะสม ความชื้นดี ดินสมบูรณ์ ทำให้องุ่นมีรสชาติดีเป็นพิเศษ จึงเลือกหมักไวน์เอาไว้ให้นานขึ้น เพื่อรอให้ได้รสชาติที่ต้องการ แทนที่จะบรรจุส่งขายทันทีเหมือนปกติ

เมื่อถึงเวลาที่กำหนด Winemakers จะนำเอา Edition ที่เก็บไว้ออกมาขาย พร้อมระบุคำว่า ‘Reserve’ บนฉลากเพื่อบอกถึงคุณภาพที่พิเศษกว่า และมักจะมีราคาที่สูงกว่า ทำให้นักดื่มในสมัยก่อนทราบทันทีว่าไวน์วินเทจตัวไหนผ่านการหมักบ่มมานานมากน้อยกว่ากัน

คำว่า Reserve (Riservas, Reservas) ในบางประเทศอย่าง Spain, Italy และ Portugal  มีไวน์เป็นสินค้าส่งออกที่สำคัญต่อเศรษฐกิจ จึงไม่ใช่คำที่นึกจะนำมาใช้เมื่อไหร่ก็ได้ เพราะมีกฏหมายควบคุมซึ่งต้องผ่านมาตรฐานข้อกำหนดบางอย่างถึงจะสามารถใช้คำว่า Reserve ติดบนฉลากเครื่องดื่มได้ ซึ่งข้อบังคับก็จะแตกต่างกันไปตามภูมิภาค เช่น ไวน์จากเมืองเคียนติ (Chianti) แคว้นทัสคานี ต้องผ่านการหมักในถังเป็นเวลาไม่ต่ำกว่า 2 ปี จากปกติที่ใช้เวลาหมักเพียง 7 เดือน หรือถ้าหมักนานถึง 5 ปี ก็จะสามารถใช้คำว่า Gran Reserva ได้

อย่างไรก็ตาม ในประเทศอื่นจะไม่ได้มีกฏข้อบังคับการใช้คำว่า Reserve เข้มข้นเท่าในยุโรป ซึ่งก็ขึ้นอยู่กับผู้ผลิตว่าจะใช้เพื่อสื่อสารเรื่องอายุการหมักบ่ม คุณภาพ หรือความเป็น edition พิเศษก็สามารถทำได้อย่างอิสระ บนฉลากของไวน์ New World จึงนิยมใช้คำว่า Vintner’s Reserve เพื่อบอกถึงคุณภาพหรือจุดเด่นบางอย่าง แม้จะไม่ได้ผ่านระยะเวลาบ่มนานเท่าในยุโรป

ในปัจจุบัน คำว่า Reserve ได้ถูกนำมาใช้บ่งบอกคุณภาพที่พิเศษในหลายรูปแบบนอกจากแค่ในโลกของไวน์ ไม่ว่าจะเป็นกาแฟ วิสกี้ หรือเบียร์ ก็มักจะใช้คำว่า Reserve เพื่อสื่อสารความพิถีพิถันเช่นเดียวกัน

สุดท้ายแล้ว แม้จะไม่มีข้อบังคับว่าการติดป้าย Reserve ต้องมี checklist อะไรบ้าง (นอกจาก Spain, Italy, Portugal) แต่ที่แน่ ๆ อะไรก็ตามที่มั่นใจในการใช้คำนี้เพื่อบอกคุณภาพ มันจะต้องมีความพิเศษอะไรบางอย่างมากกว่าปกติแน่นอน