ULM PLAYLIST: อัลบั้มครบรอบ 20 ปี การเปลี่ยนหน้าประวัติศาสตร์ของดนตรี POP และ ROCK ครั้งสำคัญ

ปี 2001 อาจจะเป็นปีแห่งความหวัง โดยเฉพาะวงการดนตรี เมื่อดนตรีร็อคหาที่ทางของดนตรีใหม่ได้อีกครั้งกับการมาถึงของดนตรีแนว Garage Rock Revival กระแสธารของดนตรี Garage Rock ที่เข้มข้นด้วยการบันทึกเสียงสด ๆ อันดุดัน ถูกนำกลับมาเล่าขานกันใหม่ พร้อมด้วยแฟชั่นกางเกงขาเดฟชุดหนังที่เข้ารูปมากขึ้น จนกลายเป็นแฟชั่นที่ฮอตฮิตในยุคนั้น

ขณะเดียวกันโลกของ Metal ก็ระอุไปด้วยอัลบั้มเจ๋ง ๆ จากขุนพลพันธุ์ร็อคหนักกะโหลกมากมายเป็นประวัติการณ์ ส่วนโลกของดนตรี Pop ก็ใช่ว่าจะเงียบเหงา เมื่อดนตรี Electronic เข้ามามีบทบาทและสีสันมากยิ่งขึ้นเช่นกัน

เรามาย้อนอดีตความเรืองรองของอัลบั้มในปี 2001 พร้อม ๆ กัน แล้วคุณจะรู้สึกว่ามันเหมือนเพิ่งผ่านมาไม่กี่ปีนี้เอง

The Strokes – Is This It

หัวหอกสำคัญของวงดนตรี Garage ยุคใหม่ที่มาพร้อมแฟชั่นนำสมัยและซาวด์ที่เฟี้ยวฟ้าว เขย่าโลกของดนตรีร็อคในช่วงสูญญากาศที่ดนตรี Alternative ถึงทางตัน ในยุคนั้น Julian Casablancas ฟรอนท์แมนของวง ได้ขุดซาวด์ Garage Rock ที่เป็นต้นขั้วของดนตรี Punk ในยุค 60s นำมาบูรณะใหม่ ให้กลายเป็นซาวด์ร่วมสมัยและทำให้คนที่กระหายต้องการซาวด์แปลกใหม่ตื่นตัวกันอย่างมาก

Single อย่าง Someday / Last Nite และ Hard to Explain ได้เปลี่ยนหน้าดนตรี Alternative Rock ไปในชั่วพริบตา พร้อมด้วยการปฏิวัติแฟชั่นกางเกงขากระบอก ก่อนจะพัฒนาเป็นขาเดฟ The Strokes จึงเป็นหัวหอกของดนตรีสายเท่แห่งยุคต้นทศวรรษที่ 2000s และเป็นแรงบันดาลใจมากมายให้กับวงรุ่นหลัง ๆ ลุกขึ้นมาทำดนตรีกันอีกครั้ง

On This 2021

– The Strokes ออกผลงานที่ชื่อ The New Abnormal เมื่อปี 2020 หลังจากลุ่ม ๆ ดอน ๆ จากความสำเร็จแบบเกินคาดของอัลบั้ม Is This It ที่หลอกหลอนจนทิ้งช่วงในการทำอัลบั้มนานหลายปี แต่ The New Abnormal มีนักวิจารณ์หลายท่านบอกว่านับเป็นการกลับมาอย่างงดงาม และเป็นการกลับมาสู่รากเหง้าของอัลบั้มชุดแรกที่ยอดเยี่ยม

The White Stripes – White Blood Cells

จาก 2 อัลบั้มแรกที่ยังเป็นคู่ศิลปินอินดี้ที่ยังคงเด่นดังในหมู่จำกัด อัลบั้มชุด 3 กลับดังเปรี้ยงปร้างในระดับก้าวกระโดด จนกลายเป็นปรากฏการณ์ที่ตีคู่มาใกล้ ๆ กับ The Strokes ในแง่ของการนำขนบของดนตรี Garage Rock มาเล่าใหม่ให้ทันสมัย

แต่ The White Stripes ยังคงรักษาจิตวิญญาณแห่งดนตรีร็อค ด้วยการทำดนตรีอัดสดในเวลาจำกัดเพียง 1 สัปดาห์ และยังรักษาสภาพของดนตรี Garage ให้ใกล้เคียงกับของเดิมให้มากที่สุด โดย Jack White ผสมผสานดนตรี Blues Rock และ Rock & Roll เข้ากัน ใน Theme “ความรัก / ความหวัง และ การทรยศ” พร้อมความสัมพันธ์อันแสนคลุมเครือระหว่างเขากับ Meg White ที่กลายเป็นปริศนาอันแสนมืดดำ ยิ่งทำให้ The White Stripes เป็นวงที่ชวนค้นหาที่สุดในทศวรรษที่ 2000s

On This 2021

– แม้วง The White Stripes จะสิ้นสุดลงตั้งแต่ปี 2011 แต่ Jack White ก็มีโปรเจกต์ยุ่บยับไม่เคยได้พักมาตลอด 20 ปี ไม่ว่าจะเป็นงานเดี่ยวของตน หรือกับวงดนตรีเฉพาะกิจอีก 4-5 วง นอกจากนั้น Jack ยังก่อตั้งค่ายดนตรี Third Man Records ที่มีทั้งสตูดิโอ / ร้านขายแผ่นเสียง ที่นอกจากจะรองรับผลงานตัวเองแล้ว ยังเป็นค่ายที่ขยันผลิตแผ่นเสียง High Quality มาให้นักสะสมกระเป๋าฉีกอีกด้วย

Radiohead – Amnesiac

เพราะ Kid A อัลบั้มก่อนหน้านี้สร้างความเหวอเซอร์แตกให้กับคนฟัง Radiohead ถึงขั้นไม่มีเพลงไหนที่สามารถจะตัดเป็นซิงเกิ้ลได้เลย แถมเพลงก็เขียนเยอะจนต้องแบ่งออกเป็นอีกอัลบั้ม ซึ่งนั่นก็คืออัลบั้ม Amnesiac นั่นเอง

ถึงแม้จะมีเพลงที่สามารถตัดเป็นซิงเกิ้ลได้อย่าง “Pyramid Song” และ “Knives Out” แต่ก็ยังเป็นอัลบั้มสุดเซอร์ที่เหล่าหัววิทยุทำการทดลองสาดดนตรีหลากหลายแนวเอาไว้ในอัลบั้ม ไม่ว่าจะเป็น Jazz / Classical / Krautrock ไปจนถึง Electronic ซึ่งการทดลองนี้มีผลข้างเคียงไม่ต่างกับอัลบั้ม Kid A นั่นก็คือ คนชอบก็ชอบเลย คนไม่ชอบก็จะเกลียดไปเลยเช่นกัน

แต่อย่างไรก็ดี อัลบั้มชุดนี้นับเป็นอีกหนึ่งประวัติศาสตร์ของวง Art Rock ที่ถึงจะปล่อยเซอร์ทำเพลงเหนือความคาดหมาย จนกลายเป็นวงที่แทบไม่สามารถทำเพลง Pop ที่ฟังง่ายได้อีกต่อไป แต่ยังคงแฝงความไพเราะของเครื่องสายเอาไว้ได้อย่างงดงาม

On This 2021

– แม้จะยังไม่มีโปรเจกต์ใหม่ของ Radiohead จะมีก็เป็นซิงเกิ้ล Creep (Very 2021 Thom Yorke RMX) ที่เอามาทำใหม่ได้ร้าวราน ยิ่งกว่าเวอร์ชั่นเดิม แต่ Thom Yorke จอมขยัน ก็เกี่ยวแขนกับ Jonny Greenwood เพื่อนร่วมวง และ Tom Skinner แห่งวง Sons of Kemet ปั้นโปรเจกต์ใหม่ภายใต้ชื่อ The Smile ซึ่งแน่นอนยังคงไว้ซึ่งซาวด์ทดลองเช่นเคย

Gorillaz – Gorillaz

ความผูกพันระหว่าง Damon Albarn กับ Jamie Hewlett ครีเอเตอร์และนักวาดการ์ตูนมีมาอย่างยาวนานตั้งแต่ยุค 90s กระทั่งวันหนึ่งทั้งคู่นั่งดูรายการเพลงใน MTV ที่โคตรน่าเบื่อ จน Damon เผลอสบถว่า “เชี่ยเอ๊ย ถ้าวัน ๆ คนแม่งหมกตัวอยู่กับ MV ใน MTV ซักวันสมองกูต้องพังแน่ ๆ ”

ทั้ง 2 จึงมีความคิดว่าจะขยายแนวทางของดนตรีให้ไกลจาก เพลง / MV และ คอนเสิร์ต และนั่นก็เป็นที่มาของการทำวงดนตรี Visual Band และอัลบั้มชื่อเดียวกับวงก็ได้ถือกำเนิดขึ้น ท่ามกลางตัวละครสมมติ 4 ตัวที่ออกแบบคาแรคเตอร์ได้สุดจ๊าบ ดนตรีสุดล้ำที่มีความแตกต่างกับ Blur อย่างสิ้นเชิง โดยกรุยทางด้วยบทเพลง Clint Eastwood ซึ่งมีส่วนผสมอันหลากหลายทั้ง Rock / Lo-Fi / Dub และ Hip-Hop เข้าด้วยกัน นับเป็นการปฏิวัติตัวตนใหม่ จนปัจจุบัน ดูเหมือน Damon จะรักในวง Gorillaz มากกว่า Blur เสียด้วยซ้ำ

On This 2021

– ปีที่แล้ว Gorillaz เพิ่งปล่อยอัลบั้ม Song Machine หมาด ๆ เพื่อเฉลิมฉลอง 20 ปีของวง ขณะเดียวกัน Damon Albarn ก็กำลังจะเข็นอัลบั้มเดี่ยวชุดที่ 2 ออกมาภายในปลายปีนี้

Travis – The Invisible Band

ภายหลังจากอัลบั้มชุดที่ 2 “The Man Who” ได้สร้างปรากฏการณ์ความฮิตอย่างเหนือความคาดหมายให้กับ Travis และใช้ความโด่งดังนี้ออกทัวร์คอนเสิร์ตร่วมกันกับ Oasis ตลอดปี 2000 พวกเขาก็เก็บเกี่ยวประสบการณ์ และทำอัลบั้มชุดที่ 3 ในชื่อชุด The Invisible Band ที่ไม่ต่างกับคริสตัลยามแสงกระทบใส่ ประกายความงดงามอย่างไม่เสื่อมคลาย

นอกจากพวกเขาจะรังสรรค์บทเพลงที่สวยงามไม่ต่างจากอัลบั้มชุดที่ก่อน พวกเขายังมีความมั่นใจในซาวด์ของตนที่จะกลายเป็นเพลงฮิตในอนาคตอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น Sing / Side หรือ Flowers in the Window ล้วนแล้วแต่เป็นจุดสูงสุดของการรังสรรค์อัลบั้มที่ชื่ออ่อนน้อมถ่อมตนว่า “วงล่องหน” แต่บทเพลงของเขานั้นล้วนแต่ทำงานเหนือภาพลักษณ์เขาเสมอ

On This 2021

– แม้อัลบั้ม 10 Songs เมื่อปีที่แล้วจะเงียบเชียบไปสักหน่อย แต่ Travis ก็ยังเป็นวงที่หลายคนตื่นเต้นเมื่อมีผลงานเพลงใหม่ออกมาเสมอ

System of a Down – Toxicity

การพัฒนาอย่างก้าวกระโดด เกิดขึ้นในอัลบั้มชุดที่ 2 ของหัวหอก Nu-Metal เชื้อสาย อาร์เมเนีย-อเมริกัน ที่ดุเดือดถึงขีดสุดด้วยการวิพากษ์วิจารณ์การเมือง รวมไปถึงการสะท้อนปัญหาสังคม ประณามความรุนแรงของผู้รักษากฎหมาย รวมไปถึงช่วงชีวิตที่เผชิญหน้ากับการติดยา ซึ่งแฟน ๆ ต่างตอบรับกระแสการมาอย่างรุนแรงของวงที่รวบรวมดนตรีหลากแนว ไปจนถึงการใช้เครื่องดนตรีพื้นเมืองอันหลากหลายเพื่อบอกว่าไม่ว่าคุณจะอยู่มุมไหนของโลก ล้วนแล้วแต่ต้องสัมผัสพิษภัยในเมืองไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง

แต่ความรุนแรงก็ไม่เท่าการก่อจราจลในวันที่จัดฟรีคอนเสิร์ตเปิดอัลบั้มกลางฮอลลีวูด เนื่องจากฝูงชนมาเยอะจนเกินกว่าจะจัดการได้ วงจึงจำเป็นต้องแคนเซิลกลางคัน สร้างความเดือดดาลให้กับแฟนเพลงจนเกิดเป็นจราจลย่อม ๆ สมแล้วที่ชื่ออัลบั้ม Toxicity

On This 2021

– ภายหลังจากที่ System of a Down ตัดสินใจยุติบทบาทของวงในปี 2006 เวลา 4 ปีต่อมาพวกเขาก็กลับมารียูเนียนกันอีกครั้งเพื่อร่วมทัวร์คอนเสิร์ต และเมื่อปีที่แล้ว System Of A Down ก็ปล่อยซิงเกิ้ลใหม่ในรอบ 14 ปี แถมมาแบบซิงเกิ้ลคู่ด้วย นั่นก็คือ Protect the Land / Genocidal Humanoidz ก็มาติตตามกันว่า พวกเขาจะกลับมาทำอัลบั้มกันอีกครั้งหรือไม่

Slipknot – Iowa

กล่าวถึง System Of A Down แล้วไม่กล่าว Slipknot ก็คงไม่ได้ เพราะนอกจากเป็นวงที่มีจุดเริ่มต้นไล่เลี่ยกันแล้ว ช่วงปี 2001 ทั้งคู่ยังร่วมทัวร์คอนเสิร์ตสนับสนุนอัลบั้มชุดที่ 2 ร่วมกันอีกด้วย Iowa คือการตามติดความสำเร็จแบบเหนือความคาดหมายของวงร็อคหน้ากากผี ที่พวกเขาต้องแบกรับความสำเร็จจากชุดแรกจนทำให้พวกเขาเครียดมากในอัลบั้มชุดที่ 2 เพราะแฟนเพลงต่างรอคอยว่าพวกเขาจะมาไม้ไหน และ Iowa ก็ไม่ทำให้ผิดหวัง มันคืออัลบั้มที่โชว์ความหนักหน่วงรุนแรงที่สุด มีเพลงบ้าพลังที่ยาวที่สุดนั่นคือเพลง Iowa พร้อมทั้งเพิ่มสมาชิกในวงขึ้นอีก และเป็นอัลบั้มที่โด่งดังกว่าอัลบั้มชุดแรก ด้วยการพาตัวเองโด่งดังเป็นอันดับ 1 ใน UK Chart และสูงสุดที่อันดับ 3 ที่อเมริกาเลยทีเดียว

แต่น่าเสียดายที่ยอดขายกลับสู้อัลบั้มชุดแรกไม่ได้ เหตุเพราะช่วงเวลาที่วางขายนั้น ตรงกันกับช่วงเหตุการณ์ 911 เครื่องบินพุ่งชนตึกเวิร์ลเทรดพอดี จึงทำให้ยอดขายตกลงอย่างน่าใจหาย แต่ถึงกระนั้นความหนักหน่วงยอดเยี่ยมของวงยังคงเด่นชัด และยังเป็นอัลบั้มในดวงใจของใครต่อใครอยู่จวบจนปัจจุบัน

On This 2021

– วงเพิ่งผ่านข่าวร้ายกับการจากไปของ Joey Jordison มือกลองที่เล่นในอัลบั้มนี้ แต่ก็ยังเป็นวงที่ยังมีผลงานออกมาสม่ำเสมอโดยอัลบั้ม We Are Not Your Kind ที่ออกเมื่อปีที่แล้วก็ได้รับการตอบรับอย่างล้นหลามทั้งผู้ฟังและนักวิจารณ์ พร้อมกันนั้นเทศกาลดนตรี Knotfest ที่รวมหัวหอกขุนพลเมตัล ก็ได้รับความนิยมมาอย่างยาวนานอีกด้วย

Incubus – Morning View

แฟนเพลงหนักกะโหลกของวง Incubus น่าจะช็อคไปตาม ๆ กัน เมื่ออัลบั้มชุดที่ 4 ของพวกเขาอยู่ในโหมดนุ่มและเบาลงอย่างเห็นได้ชัด คงปฏิเสธไม่ได้ว่าโลเคชั่นในการบันทึกเสียงก็มีส่วน เพราะอัลบั้มนี้เป็นการพักร้อนของวงด้วยการอัดกันที่บ้านริมชายหาดในมาลิบู แคลิฟอร์เนีย มันจึงเป็นอัลบั้มร็อคที่ไม่หนัก แต่ถึงกระนั้น Incubus ก็ยังไม่ทิ้งลายหนักหน่วงของวงเอาไว้

และด้วยการลดทอนความรุนแรง ทำให้ Morning View เป็นอัลบั้มที่ขายดีที่สุดของวง ได้รับการตอบรับจากแฟนเพลงที่หลากหลายมากขึ้น มีการทดลองใช้เครื่องดนตรีแปลก ๆ อย่างพิณญี่ปุ่นในเพลง Aqueous Transmission และเป็นอัลบั้มทิ้งทวนก่อนแยกย้ายของมือเบส Dirk Lance อีกด้วย

On This 2021

– นับเป็นวงที่ยังคงออกผลงานอย่างสม่ำเสมอ โดยเพิ่งออกอีพี Trust Fall (Side B) ให้หายคิดถึงไปเมื่อปีที่แล้ว

Daft Punk – Discovery

การแปลงโฉมวงให้กลายร่างเป็นแอนนิเมชั่น ไม่ได้มีเพียง Gorillaz เท่านั้น แต่ยังมี Daft Punk ที่นำดนตรี Disco / Synth-Pop มาปรับโฉมใหม่ พร้อมกันนั้นยังได้นักเขียนการ์ตูนชื่อดังเจ้าของผลงาน Galaxy Express 999 จากญี่ปุน มาทำ MV อนิเมะสไตล์การ์ตูนญี่ปุ่นยุค 80s ความยาวหลายตอนจบในชื่อ Interstella 5555. ผลลัพธ์ที่ได้ คืออัลบั้ม Discovery คืออัลบั้มสุดล้ำแห่งอนาคต ที่ยกระดับ Daft Punk จากก่อนหน้านี้ที่ทำเพลง Electro Break Beat ที่กวนเกรียน เปลี่ยนร่างมาทำดนตรีเต้นรำบีทนุ่มละมุนหู ที่เต็มเปี่ยมด้วยความหวานและความหวัง และยังทำให้ซีนดนตรี Underground Dance โผล่ขึ้นมาบนดินอย่างสง่างามอีกด้วย

On This 2021

– กลายเป็นข่าวชวนช็อคตอนต้นปี เมื่อทั้ง 2 ตัดสินใจแยกทาง จบตำนาน Daft Punk ดีเจล้ำอนาคตไปอีกวงหนึ่ง แต่สำหรับพ่อค้า การแยกกันของทั้ง 2 ก็ถือเป็นข่าวดีไม่ใช่น้อย ที่สามารถรีเซลล์อัลบั้มนี้ที่เป็นปกการ์ตูนเวอร์ชั่นญี่ปุ่นได้ในราคาสูงลิบลิ่ว

New Order – Get Ready

หลังจากวัฒนธรรม Britpop สิ้นแล้วซึ่งมนต์ขลังในปี 2001 วงดนตรีในตำนานที่ข้ามผ่านช่วงเวลานั้นมาได้อย่าง New Order ที่อัลบั้ม Republic ออกในปี 1993 ก็ก้าวข้ามมาปี 2001 ด้วยอัลบั้ม Get Ready ที่สามารถผสานดนตรีร็อค เข้ากันกับซาวด์สังเคราะห์ได้อย่างลงตัว โดยอัลบั้มนี้ พวกเขาแสดงความพร้อมกับชื่ออัลบั้มที่กาลเวลาไม่อาจพรากความเป็นหนุ่มสาวในจิตใจพวกเขาไปได้ มันจึงเป็นอัลบั้มที่บริหารความกระชุ่มกระชวยในจิตใจด้วยบทเพลงร็อคที่เต้นรำได้ ซาวด์ดนตรีที่วงรุ่นลูกไม่สามารถเลียนแบบได้เลย ซิงเกิ้ลอย่าง Crystal ประกายความสดใหม่ของวงดนตรีที่ก่อตั้งมาตั้งแต่สมัย Joy Division

On This 2021

– ในตอนแรก New Order มีแพลนทัวร์คอนเสิร์ตร่วมกันกับ Pet Shop Boys จนกระทั่งเจอวิกฤต Covid-19 จึงต้องพักการทัวร์ก่อน ตอนนี้มีอัลบั้มบันทึกการแสดงสด Education Entertainment Recreation ที่บันทึกเสียงการแสดงเมื่อปี 2018 ให้หายคิดถึงกันไปก่อน