เพราะคบซ้อนจึงเจ็บปวด “6 หนังสือความสัมพันธ์ซับซ้อน”ที่สอนให้รู้จักความรักรสขม

ความรัก–ความสัมพันธ์ตัดสินได้ง่ายเสมอเมื่อเป็นเรื่องของคนอื่น แต่เมื่อใดก็ตามที่เรากระโจนเข้าใส่มันด้วยตัวเองแล้ว ร้อยทั้งร้อยมักไม่อาจใช้มาตรวัดเดิม ๆ ที่เคยใช้ชี้วัดตัดสินคนอื่นมาใช้กับความรู้สึกของตัวเองได้ เพราะความรักมักเป็นเช่นนั้น เช่นที่ซับซ้อน เพ้อคลั่ง ชวนให้ดำดิ่งลงไปสู่บางห้วงแห่งชีวิตที่เราจินตนาการไม่ออกว่าจะต้องมาพบเจอ บางครั้งรักหวาน แต่บางคราวรักก็ขมแสนขมและเรายังเลือกดื่มกินมันต่อไป

ความรัก–ความสัมพันธ์จึงซับซ้อนเสมอ และง่ายที่จะบอกว่าผิดจากมุมของคนข้างนอก แม้หลายครั้งสถานการณ์ความรักสุดซับซ้อนจะปวดเจ็บยิ่งกว่านิยาย แต่ในฐานะผู้ชายธรรมดาคนหนึ่งที่เคยสัมผัสรสชาติหวานหอมแห่งความรัก เราจึงอยากชวนทุกคนมาดำดิ่งลงไปในรสชาติขมขื่นกับหนังสือ 6 เล่มที่ว่าด้วยความสัมพันธ์สุดซับซ้อนที่ยิ่งอ่านก็ยิ่งขม แต่ก็ยิ่งเข้าใจและอาจยิ่งต้องบอกตัวเองให้หนัก ๆ ว่าโปรดจงอย่าพาตัวเองและคนที่เรารักไปสู่จุดขมแสนขมนั้นของความสัมพันธ์

จากดวงจันทร์

จากดวงจันทร์
แปลจากหนังสือ: Mal di pietre
ผู้เขียน: Milena Agus
ผู้แปล: นันธวรรณ์ ชาญประเสริฐ
สำนักพิมพ์: อ่านอิตาลี

เรื่องราวของหญิงสาวผู้เพ้อคลั่งกับความรักจนได้รับการขนานนามว่ามาจากที่สักแห่งไกลแสนไกลอย่างดวงจันทร์ ถึงอย่างนั้นเมื่อมีชายผู้ยินยอมมอบความรักให้เธอ เรื่องกลับไม่ง่ายอย่างที่คิด ใช่ เพราะความรักไม่เคยเป็นเรื่องง่าย นี่จึงเป็นเรื่องราวของหญิงสาวผู้อยากถูกรักและได้รับรักจากผู้ชายคนหนึ่ง แต่ขณะเดียวกันเธอกลับหลงใหลเพ้อคลั่งถึงความรักกับคนอื่นที่ไม่อาจครอบครอง

เนื้อเรื่องเรียบเรื่อยล่องลอย ไม่ใช่การคบซ้อนที่หวือหวา แต่ซับซ้อนด้วยอารมณ์ ความรู้สึกและจินตนาการของหญิงสาว ที่เราไม่อาจตัดสินได้ว่าสิ่งใดถูก สิ่งใดผิด หรือแม้แต่สิ่งใดกันแน่ที่จริง ? เพราะความรักเป็นแบบนั้น มันง่ายที่จะตัดสินจากมุมอื่น แต่เมื่อมันอยู่ตรงหน้าเรา กลับพร่าเลือนวูบไหวราวกับทะเลคลั่งในคืนที่แสงจันทร์ไม่เป็นใจ

ด้วยรัก ความตาย และหัวใจสลาย

ด้วยรัก ความตาย และหัวใจสลาย 
แปลจากหนังสือ: Norwegian Wood
ผู้เขียน: Haruki Murakami
ผู้แปล: นพดล เวชสวัสดิ์
สำนักพิมพ์: กำมะหยี่

รักสามเส้าเราสามคน ไม่จำเป็นต้องเรื่องหวือหวาแห่งชายหนึ่งหญิงสองที่ฉุดกระชากแย่งชิงเพื่อแสดงความเป็นเจ้าของ แต่อาจเป็นเรื่องสามัญธรรมดาเรียบง่าย ดำเนินไปต่อเนื่องในชีวิตประจำวันราวกับไม่มีอะไรพิเศษหรือผิดแผก “ด้วยรัก ความตาย และหัวใจสลาย” เป็นความสัมพันธ์ซับซ้อนประเภทนั้น ประเภทที่มีผู้ชายหนึ่งคน ผู้หญิงสองคน สัมพันธ์เกี่ยวเนื่องกันไว้ด้วยความรัก ความปรารถนา ความตายและหัวใจอันแหลกสลาย

การได้ดื่มด่ำสัมพันธ์อันชวนดำดิ่งใน “ด้วยรัก ความตาย และหัวใจสลาย”จะทำให้เราเข้าใจได้ว่าความรักมันไม่ได้มีรูปแบบตายตัวอย่างที่เราพยายามจัดประเภทให้มัน บางรัก บางสัมพันธ์ ต่อให้แลกด้วยหัวใจอันแหลกสลายและความตายเราก็ไม่อาจเข้าถึง แต่ก็ไม่ได้แปลว่าความรักนั้นไม่งดงาม

ไส้เดือนตาบอดในเขาวงกต

ไส้เดือนตาบอดในเขาวงกต
ผู้เขียน: วีรพร นิติประภา
สำนักพิมพ์: มติชน

เรื่องราวสามเส้าเศร้าสร้อยของหนึ่งชายและสองหญิงที่ร้อยเรียงต่อกันด้วยภาษาที่งดงามราวบทกวี อ่านผิวเผินก็รับรสชาติแห่งรักขมเศร้าเหงาหม่นไปได้อย่างเต็มอิ่ม แต่หากระหว่างบรรทัดเราสะดุดเจอกับสัญญะของบางอย่าง ภาพตัวแทนของบางสิ่ง ไส้เดือนตาบอดในเขาวงกตจะไม่ใช่เพียงเรื่องราวของรักและสัมพันธ์อันซับซ้อน

หากแต่เป็นโลก ชีวิต สังคมและผู้คนที่เชื่อมโยงกันเป็นทอด ๆ อย่างซับซ้อน อย่างวกวน ประกอบสร้างขึ้นมาเป็นเรา เป็นความรักที่เรามี เป็นวิธีคิดที่เราเลือกมองโลก และท้ายที่สุดเราอาจเป็นได้เพียงไส้เดือนตัวหนึ่งในเขาวงกตวกวนไร้ทางออกที่หลงคิดว่าเรามีมาตรฐานทางความรักที่เหนือกว่าใคร ๆ แต่ท้ายที่สุดเราก็รู้จักความรักเท่าที่ตามืดบอดของเราจะอนุญาตเท่านั้น

แก็ตสบี้ ความหวังยิ่งใหญ่และหัวใจมั่นคง

แก็ตสบี้ ความหวังยิ่งใหญ่และหัวใจมั่นคง
แปลจากหนังสือ: The Great Gatsby
ผู้เขียน: F. Scott Fitzgerald
ผู้แปล: โตมร ศุขปรีชา
สำนักพิมพ์: Library House

“ผมตกหลุมรักผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว” ถ้าประโยคนี้หลุดออกมาจากปากใครสักคนใกล้ ๆ ตัวเรานี่อาจเป็นอีกเรื่องหนึ่งอันแสนโง่เง่าที่ผ่านมาในชีวิต ถ้ามันหลุดออกมาจากเพื่อนของเราในวงเหล้า เราอาจตบหัวมันแรง ๆ สักที หัวเราะดัง ๆ ใส่อีกหนึ่งรอบแล้วบอกให้เพื่อนเลิกเพ้อเจ้อ

แต่กับบางคน ความรักคือความหวัง ความรักคือแสงสว่าง ความรักคือแรงกระตุ้น Gatsby เองพาตัวเองมาไกลแสนไกลจากชีวิตเดิม ๆ เพื่อร่ำรวย เพื่อเป็นเศรษฐีที่ใครต่อใครขนานนามว่ายิ่งใหญ่ที่สุด จัดงานเลี้ยงหรูหราฟู่ฟ่าที่คนทั้งเมืองล้วนแต่อยากมาเป็นแขกของเขาเพียงเพื่อหวังริบหรี่ในหัวใจว่าสักวันเขาจะได้เจอหญิงสาวคนเดิมของเขาที่บังเอิญแต่งงานไปแล้วกับชายคนอื่น

ความรักจึงเป็นอะไรก็ได้ เป็นเรื่องเพ้อเจ้อ งมงาย ไร้สาระ หรือแม้แต่ไร้ศีลธรรมสำหรับคนหนึ่ง แต่กับอีกคนหนึ่งมันอาจงดงามสว่างไสวและจุดไฟให้ชีวิต แม้ไฟนั้นจะสว่างจ้าและมอดไหม้ไปในคราวเดียวกันก็ตาม

รักตกขอบ

รักตกขอบ
ผู้เขียน: ฮิมิโตะ ณ เกียวโต
สำนักพิมพ์: มติชน

เรามักคิดว่าเรารู้จักความรัก ความสัมพันธ์มามากมาย แต่เชื่อเถอะว่าอย่าเพิ่งบอกว่ารู้จักดีถ้ายังไม่ได้อ่านหนังสือเล่มนี้ ความรักมันไม่ได้มีแค่ถูกหรือผิด แต่มันมีหลากหลายเฉดจนเราไม่อาจคาดเดา และเราที่ยืนอยู่บนฟากฝั่งหนึ่งกล้าดียังไงถึงตัดสินความรักที่อยู่อีกขอบหนึ่งแห่งความเข้าใจเรา

“รักตกขอบ” จึงเป็นหนังสือที่เล่าเรื่องความรักที่ไม่ได้อยู่ในขอบเขตเดิม ๆ ที่เราเข้าใจ แต่การที่มันพ้นไปจากขอบนั้นไม่ได้แปลว่ามันไม่มีอยู่จริงหรือแปลว่าเราควรตัดสินมัน หรืออย่างน้อยก่อนจะเลือกตัดสินความรักของใคร ขอโปรดจงทำความเข้าใจมันก่อน ทำความรู้จักมันในมุมอื่น ๆ ก่อน และใช่ “รักตกขอบ” จะพาไปเข้าใจความรักที่หลุดขอบโลกไปไกลแสนไกลอย่างถ่องแท้

ผัวเดียว เมีย…เดียว: อาณานิคมครอบครัวในสยาม

ผัวเดียว เมีย…เดียว: อาณานิคมครอบครัวในสยาม
ผู้เขียน: สุรเชษ์ฐ สุขลาภกิจ
สำนักพิมพ์: มติชน

ถ้าจะบอกว่าคนไทยเราไม่ได้นิยมรักเดียวใจเดียวล่ะ ? ถ้าจะบอกว่าความสัมพันธ์แบบมีผัวหนึ่งคนมีเมียหนึ่งคนเพิ่งมาเริ่มต้นไม่ถึงร้อยปีนี้ล่ะ ? เราอาจหัวฟัดหัวเหวี่ยงไม่มีทางเชื่อได้ แต่หนังสือเล่มนี้คือข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ที่จะมาบอกเราว่าความรัก ความสัมพันธ์ซับซ้อนมันไม่ได้มีแค่ในนิยาย หรือเพิ่งมาเสื่อมเสียเพราะโลกสมัยใหม่ทำให้มันเป็นเช่นนี้ แต่มันมีมานานในประวัติศาสตร์ นานแสนนานก่อนที่เราจะเริ่มรักเดียวใจเดียวเสียอีก

เราไม่จำเป็นต้องย้อนกลับไปมีเมียหลายคนเหมือนในอดีต เพียงแต่เราควรต้องทำความเข้าใจว่าอะไรที่เราคิดว่ามันถูกต้องตอนนี้มันมีที่มาที่ไปอย่างไร และความคิดเราที่เราคิดว่าเราคิดได้เองเพราะศีลธรรม ความดีงาม หรือมาตรฐานสังคม แท้จริงแล้วล้วนมีโครงสร้างสังคมมากำหนดทั้งสิ้น

ความรักจึงไม่ได้แยกตัวอย่างโดดเดี่ยวจากสังคม การเมืองและประวัติศาสตร์ ทุกอย่างล้วนเกิดขึ้นอย่างเชื่อมโยงกันทั้งสิ้น

เราไม่อาจชี้นิ้วว่าใครต้องมีความรักแบบไหน หรือความสัมพันธ์แบบใด แต่เราเชื่อว่าความรักมันซับซ้อนและหลากหลายเกินกว่าที่ใครจะเข้าใจได้โดยใช้ความคิดตัวเองไปตัดสิน แต่ทั้งหมดทั้งมวลความรักมันควรเกิดขึ้นอยู่บนฐานแห่งการเคารพในความเป็นมนุษย์ของอีกฝ่าย ไม่ล่วงละเมิดใครและไม่ทำให้ใครเดือดร้อน

ช่างยาก ช่างซับซ้อน ช่างเจ็บปวดเหลือเกินนะ ว่าไหม ?