NIHON STORIES: ‘ความฝันของเมียชาวประมง’ ศิลปะวาบหวิวที่ว่าด้วยการเสพสังวาสอันลือลั่น

ศิลปะญี่ปุ่นถือเป็นศาสตร์และศิลป์ที่โดดเด่นหาใครเปรียบ แม้ศิลปินญี่ปุ่นจะมีลวดลายเส้นสีที่ต่างออกไป แต่พวกเขามักนำแรงบันดาลใจในการสร้างสรรค์ผลงานมาจากเรื่องราวที่คล้ายคลึงกัน อาทิ ซาเอกิ โทชิโอะ ชายผู้ถูกขนานนามว่าเจ้าพ่อแห่งวงการอีโรติกอาร์ตญี่ปุ่น (Godfather of Japanese Erotica) ก็มีมุมมองทางเพศที่สื่อออกมาเป็นศิลปะด้วยกลิ่นอายคล้ายงดงามชวนขนลุก หรือแม้กระทั่งนักวาดการ์ตูนสยองขวัญสั่นประสาทลายเส้นสุดหลอนอย่าง อิโต้ จุนจิ กับ ทากาชิ มุราคามิ ต่างก็หยิบความเจ็บช้ำและบาดแผลของชาวญี่ปุ่นจากสงครามโลกครั้งที่ 2 รวมถึงบุคลิกซ่อนเร้นเก็บกดของชาวญี่ปุ่นมาเล่าในงานภาพในมุมมองที่ไม่ซ้ำกัน

ดังนั้น เมื่อเอ่ยถึงศิลปะญี่ปุ่น ผู้คนส่วนใหญ่อาจตอบชื่อศิลปินญี่ปุ่นที่นึกถึงเป็นชื่อแรกไม่ตรงกัน แต่ถ้าถามลึกลงไปอีกสักหน่อยว่า ‘อีโรติกอาร์ต’ ชื่อศิลปินที่ถูกพูดถึงก็จะน้อยลงเรื่อย ๆ และถ้าเจาะลึกยิ่งกว่าลงไปอีกด้วยคำคีย์เวิร์ดที่ว่า ‘ภาพพิมพ์’ ‘เซ็กซ์’ ‘หญิงสาว’ และ ‘หมึก’ ภาพที่ทั้งชายและหญิงจะนึกออกก็คงหนีไม่พ้นภาพที่มีชื่อว่า ‘The Dream of the Fisherman’s Wife’ หรือในชื่อภาษาไทยว่า ‘ความฝันของเมียชาวประมง’ ของศิลปินระดับตำนานอย่าง คัตสึชิกะ โฮกุไซ กันอย่างแน่นอน

คัตสึชิกะ โฮกุไซ

คัตสึชิกะ โฮกุไซ (Katsushika Hokusai) เป็นศิลปินระดับตำนานของยุคเอโดะ ช่วงเวลาอันรุ่งโรจน์ทางเรื่องเพศของญี่ปุ่น ด้วยสภาพเศรษฐกิจที่ยอดเยี่ยม บ้านเมืองสงบสุขติดกันหลายปี ทำให้ชาวบ้านต่างมีเงินทองพอใช้ ทำงานแต่พอประมาณ และมีเวลาให้ความสนใจกับงานอดิเรกที่ตนชื่นชอบ เด็กบางคนหมกมุ่นกับการเรียนฟันดาบ หญิงสาวจำนวนมากสามารถเดินเข้าร้านเซ็กซ์ทอยได้อย่างผ่าเผย หนุ่ม ๆ หลายคนปลีกวิเวกซุ่มสร้างผลงานทางศิลปะ แต่งไฮกุ นั่งแกะไม้ และตัวของ โฮกุไซ ก็เป็นผู้ชายที่ชื่นชอบศิลปะภาพพิมพ์แกะไม้ (Ukiyoe) เหมือนกับผู้ชายจำนวนมากในยุคเดียวกัน แม้ว่าเศรษฐกิจทางบ้านของเขาจะไม่ได้กินดีอยู่ดีเหมือนกับคนส่วนใหญ่ก็ตาม

โฮกุไซเริ่มสร้างชื่อจากงานภาพพิมพ์ทิวทัศน์ภูเขา ดอกไม้ ทะเล โดยเฉพาะภาพพิมพ์ญี่ปุ่นที่โด่งดังที่สุดภาพหนึ่งในโลกอย่าง ‘The Great Wave off Kanagawa’ (คลื่นยักษ์นอกชายฝั่งคานางาวะ) จากคอลเลกชัน ‘Thirty-six Views of Mount Fuji’ (ทัศนียภาพ 36 มุมของภูเขาไฟฟูจิ) ที่ถูกเรียกว่าเป็นภาพเกลียวคลื่นที่สวยที่สุดในโลก หรือถึงขั้นได้รับการขนานนามว่าเป็นภาพทิวทัศน์ญี่ปุ่นที่โด่งดังตลอดกาล ซึ่งใครจะไปคิดว่าชายที่วาดภาพทิวทัศน์ได้โรแมนติกและงดงามขนาดนี้ จะมีผลงานอีกมุมหนึ่งที่นำเสนอเรื่องราวของเซ็กซ์ได้แบบถึงพริกถึงขิง

คอลเลกชันภาพพิมพ์แกะไม้เชิงสังวาสที่เรียกว่า ‘Shunka’ (ชุงกะ) ของโฮกุไซที่ได้รับความนิยมมากที่สุดได้แก่คอลเลกชัน ‘Kinoe no Komatsu’ (ต้นสนวัยเยาว์) ที่เผยสู่สาธารณชนเมื่อปี 1814 เล่าถึงการมีเพศสัมพันธ์ในรูปแบบต่าง ๆ ทั้งสมจริงและเหนือจริง ซึ่งภาพความฝันของเมียชาวประมงก็ถูกรวมอยู่ในนี้ ภาพของหญิงสาวหุ่นอวบอัดผมสีดำขลับ นอนเปลือยร่างให้หมึกยักษ์สองตัวเชยชมร่างกายอย่างเปิดเผย

การเสพสังวาสระหว่างหญิงสาวกับหมึกยักษ์ดูท่าจะดำเนินไปอย่างเอื่อยเฉื่อย ไม่เร่งรีบ หมึกยักษ์ตัวที่ใหญ่กว่ากำลังใช้หนวดรึงรัดร่างของเธอ ขณะที่ปากกำลังทำรักอยู่ตรงโยนี ส่วนหมึกยักษ์อีกตัวที่เล็กกว่า รุกคืบอยู่ด้านบนของสตรีด้วยการใช้ปากเชยชิมความหวานจากริมฝีปากของเธอ ควบคู่ไปกับการใช้หนวดรัดลำคอด้านหลัง และสร้างอารมณ์กระสันด้วยการดึงดูดส่วนปทุมถัน พร้อมกับอักษรภาษาญี่ปุ่นแบบหวัด ๆ รอบผลงานที่บรรยายถึงความรู้สึกสุขสมเต็มประดาของทั้งสามที่กำลังทำกิจกรรมเฉพาะตัว

อย่างที่กล่าวไปแล้วว่าเอโดะคือยุครุ่งเรืองทางเพศของญี่ปุ่น คนในสมัยนั้นมองว่าเพศสัมพันธ์คือสิ่งปกติของมนุษย์ที่ไม่จำเป็นต้องปกปิด เก้อเขิน หรือกระดากอาย บทสนทนาและผลงานศิลปะที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเพศจึงถูกเล่าออกมาอย่างเต็มที่ ประกอบกับการชอบเสพศิลปะของชาวญี่ปุ่นจึงทำให้ภาพพิมพ์ชุงกะได้รับความนิยมล้นหลาม ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน ในบ้าน บนเขา กลางทะเล มีอาชีพเป็นนางโลม เกอิชา ซามูไร โชกุน หรือสาวเก็บหอย ทุกคนทุกสถานที่สามารถเสพสมกันดั่งใจ รวมถึงการเสพสมระหว่างมนุษย์กับสัตว์ มนุษย์กับภูตผี หรือมนุษย์กับเซ็กซ์ทอย ทุกอย่างสามารถเป็นได้ทั้งนั้น

แม้ชาวญี่ปุ่นจะมองว่าการร่วมเพศเป็นเรื่องปกติธรรมดา ประกอบกับการสร้างสรรค์ผลงานวาบหวิวออกมากันเกลื่อนเมือง แต่ภาพความฝันของเมียชาวประมงสร้างความตื่นตะลึงให้กับวงการศิลปะตะวันตกเป็นอย่างมาก ชายชาวตะวันตกหลายคนมองว่าภาพนี้ให้ความรู้สึก ‘น่ากลัวปนขนลุก’ พานให้เกิดความรู้สึกแปลก ๆ กับชาวญี่ปุ่น บ้างก็ทึ่งกับการเล่าเรื่องเซ็กซ์ได้อย่างเปิดเผย รวมถึงเสียงชื่นชมถึงความสวยงามของผลงาน

ถึงจะมีเสียงวิจารณ์ทั้งเชิงบวกและเชิงลบ ผลงานของโฮกุไซก็ได้สร้างแรงบันดาลใจให้กับศิลปินตะวันตกหลายคนทั้ง Auguste Rodin (ออกุสต์ โรแดง) ไปจนถึง Pablo Pizasso (ปาโบล ปิกัสโซ) ที่เคยวาดภาพสาวนักประดาน้ำกับหมึกยักษ์ด้วยสไตล์และลายเส้นของตัวเอง แถมผลงานของปิกัสโซที่รับแรงบันดาลจากโฮคุไซเคยถูกนำมาจัดแสดงคู่กันมาแล้วในปี 2003

ความฝันของเมียชาวประมงยังคงไปปรากฏตัวอยู่ในสื่อวัฒนธรรมกระแสหลักมากมาย อาทิ การรวมกลุ่มของชายชนชั้นกลางค่อนไปทางสูงเพื่อนั่งฟังการบรรยายสุดลามก ในภาพยนตร์อีโรติก-ทริลเลอร์ เรื่อง The Handmaiden (2016) ที่คว้ารางวัลใหญ่จากเวทีประกาศรางวัลจากทางฝั่งตะวันตกมามากมาย ที่จะทำให้เราได้เห็นภาพความฝันของเมียชาวประมง เห็นตาเฒ่าที่เลี้ยงหมึกยักษ์ที่เพื่อหวังจะเติมเต็มจินตนาการบางอย่าง การปรากฏตัวของภาพพิมพ์แกะไม้จากยุคเอโดะในภาพยนตร์สัญชาติเกาหลีใต้ ก็เป็นเครื่องยืนยันถึงความเก๋าทางด้านศิลปะวาบหวิวของโฮกุไซได้อย่างชัดเจน

ส่วนตัวของ คัตสึชิกะ โฮกุไซ หลังจากสร้างสรรค์ผลงานระดับตำนานไว้มากมายทั้งคลื่นยักษ์นอกชายฝั่งคานางาวะหรือความฝันของเมียชาวประมง เขาก็ยังคงจมดิ่งไปกับความชอบ ใช้ชีวิตในแต่ละวันวาดรูปกับแกะไม้ และจากโลกนี้ไปในปี 1849 ด้วยวัย 89 ปี ทิ้งผลงานระดับตำนานไว้ให้โลกได้ยกย่องสรรเสริญ

Source : 1 / 2 / 3 / 4 
Source Photo : 1 / 2 / 3