บ่อยครั้งที่เราต้องเจอกับสถานการณ์ที่แก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงได้ยาก และตกอยู่ในสถานการณ์แบบนั้นเป็นระยะเวลายาวนาน ซึ่งความอันตรายของสถานการณ์ที่น่าอึดอัดเหล่านั้น คือ มันอาจทำให้เกิดภาวะที่เรียกว่า Learned Helplessness ซึ่งเป็นอาการประเภทที่ทำให้เรายิ่งแก้ปัญหาและทำงานได้แย่ลงกว่าเดิม Learned Helplessness คือ ภาวะที่มนุษย์เจอกับความตรึงเครียด หรือ ควบคุมไม่ได้มาเป็นเวลานาน จนพวกเขาเกิดความรู้สึกสิ้นหวัง หรือ ไร้ความสามารถในการควบคุมสถานการณ์นั้นอย่างสิ้นเชิง และสุดท้ายเมื่อมีโอกาสที่พวกเขาจะควบคุมหรือแก้ปัญหาเหล่านั้นได้ พวกเขาก็จะหมดกำลังใจ และไม่พยายามที่จะคลี่คลายหรือเปลี่ยนแปลงสถานการณ์เหล่านั้นอีกต่อไป ตัวอย่างเช่น คนที่พยายามเลิกสูบบุหรี่หลายครั้ง แต่ก็ไม่สำเร็จ แล้วคิดว่า ตัวเองเกิดมาเพื่อเป็นนักสูบบุหรี่ เป็นต้น คนที่ตกอยู่ในภาวะนี้จะมีลักษณะเหล่านี้ เผชิญหน้ากับความเจ็บปวดทางใจในฐานะผู้ถูกกระทำ (passive) กล่าวคือ เมื่อพวกเขาเจอกับความยากลำบาก พวกเขาจะนิ่งเฉยและไม่ลงมือทำอะไรเพื่อเปลี่ยนแปลงสถานการณ์เหล่านั้น พวกเขาจะไม่เรียนรู้ว่าการ take action หรือ การตอบสนองต่อปัญหาจะช่วยให้พวกเขาสามารถควบคุมมันได้ และอาจมีระดับความเครียดที่สูงกว่าปกติอีกด้วย Learned Helplessness ถือเป็นปัญหาที่ขัดขวางการใช้ชีวิตของเราพอสมควร เพราะมันจะทำให้เรารู้สึกสิ้นหวังเวลาอยู่เบื้องหน้าปัญหาที่ซับซ้อน หมดแรงจูงใจในการแก้ปัญหา ทำลายความมั่นใจในการใช้ชีวิต และทำให้เรามองโลกในแง่ลบอีกด้วย อีกทั้งมันยังส่งผลเสียต่อความสามารถในการทำงานของเรา งานวิจัย (2004) จากภาควิชาจิตวิทยา มหาวิทยาลัย Cedarville University ได้ศึกษาผลของ Learned Helplessness

เราจำเป็นต้องมีความหวังในทุกสถานการณ์ เพราะมันจะทำให้เราฝ่าฟันอุปสรรคและความยากลำบากที่เราเจอไปได้ แต่ความหวังเป็นสิ่งที่หายไปได้ง่าย โดยเฉพาะในสถานการณ์ที่ทำให้เรารู้สึกไร้อำนาจในการควบคุม หรือ เปลี่ยนแปลง เมื่อเราอยู่ในสถานการณ์นั้นนาน ความหวังมันก็จะหดหายไปพร้อมกับความสุขได้ UNLOCKMEN เลยอยากให้ทุกคนได้รู้จักกับ ทฤษฎีแห่งความหวัง (Hope Theory) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการพิชิตอาการหมดหวัง และเหมาะกับนำไปใช้ในเวลาที่มองไม่เห็นทางออกของปัญหา WHAT IS HOPE THEORY ทฤษฎีแห่งความหวัง (Hope Theory) เป็นแนวคิดทางจิตวิทยาที่เกิดขึ้นจาก Charles Richard Snyder นักจิตวิทยาและผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาเชิงบวกชาวอเมริกัน ซึ่งเขาได้อธิบายถึง 3 องค์ประกอบทางความคิดที่จะทำให้มนุษย์สามารถรักษาความหวังไว้ได้ อันประกอบไปด้วย Goals Thinking หรือ การมีเป้าหมายในการทำสิ่งต่าง ๆ ที่ชัดเจน Pathways Thinking หรือ ความสามารถในการสร้างกลยุทธ์ที่จะช่วยบรรลุเป้าหมาย Agency Thinking หรือ ความสามารถในการสร้างและรักษาแรงจูงใจในการทำตามกลยุทธ์ให้ลุล่วง จาก 3 องค์ประกอบนี้ สามารถสรุปได้ว่า เวลาทำอะไรก็ตาม ถ้าเรามีเป้าหมาย แผนการที่จะทำให้เป้าหมายเหล่าสำเร็จ รวมถึงแรงจูงใจในการทำตามแผนให้สำเร็จลุลวง แม้จะเจออุปสรรคขวากหนามที่ยิ่งใหญ่สักเพียงใดก็ตาม เราก็จะรักษาความหวังไว้ได้เสมอ

เมื่อ 30-40 ปีที่แล้ว หากเอ่ยชื่ออนิเมะและมังงะชื่อดังอย่าง คินนิคุแมน คนในวัยที่เติบโตมาในยุค 80s-90s ต่างก็คิดถึงแต่การ์ตูนมวยปล้ำตลก ๆ เบาสมอง ที่ครองความนิยมด้วยมุกตลกและเพลงประจำตัวอย่าง “ข้าวหน้าเนื้อเจ้าเก่า 300 ปี อะโจ๊ะ โจ๊ะ” ร้องโดยน้าต๋อยเซมเบ้ จนติดปากของเด็กในยุคนั้น กาลเวลาผ่านไป จากเด็กกลายเป็นผู้ใหญ่ ใครเลยจะรู้ว่าการ์ตูนที่ดูเหมือนจะไร้สาระเรื่องนั้น จะมีอายุยืนยาวจวบจนปัจจุบัน เพราะอะไรการ์ตูนที่เหมือนจะล้มเหลวในตอนต้น ถึงกลายร่างเป็นการ์ตูนยอดนิยมที่ไม่ใช่เพียงแค่ญี่ปุ่นเท่านั้น แต่ยังดังไปทั่วทั้งโลกมาอย่างยาวนานขนาดนี้ รวมถึงความเป็นลูกผู้ชายที่เราสามารถเรียนรู้ได้จากชายคนนี้ เรามาถอดหน้ากากตัวตนที่แท้จริงของมังงะอมตะนิรันดร์กาลเรื่องนี้ไปพร้อมๆกัน   Kinnikuman ถือกำเนิดจากคู่หูนักเขียนที่เรียกตัวเองว่า Yudetamago หรือ คู่หูไข่ต้ม นามปากกาของ 2 นักเขียนดาวรุ่ง Yoshinori Nakai และ Takashi Shimada เพื่อนซี้จากโอซาก้า ที่มาตามฝันในเมืองโตเกียวด้วยการเขียนการ์ตูนส่งสำนักพิมพ์ชูเอะฉะ ท่ามกลางการห้ามปรามของพ่อแม่ เพราะอาชีพศิลปินวาดการ์ตูนในช่วงปลายยุค 70s นั้นยังไม่ใช่อาชีพที่สามารถทำเงินทำทองได้มากนักในสายตาของพ่อแม่ยุคนั้น แต่เด็กหนุ่มทั้ง 2 ก็รั้นที่จะเขียนส่งประกวดรางวัล Akatsuka Award แม้จะไม่ได้รางวัล แต่การ์ตูนสั้นเรื่อง Kinnikuman

เป็นความจริงที่ว่าชีวิตของทุกคนมีความไม่แน่นอนสูง เพราะการเปลี่ยนแปลงที่ไม่คาดฝันสามารถเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา วันหนึ่งเรากับแฟนกำลังไปกันได้ดี วันรุ่งขึ้นอาจถูกบอกเลิกแบบไม่มีปี่มีขลุ่ยก็เป็นได้ ซึ่งการเปลี่ยนแปลงที่ไม่น่าพอใจมักสร้างความเจ็บปวดให้กับคนไม่มากก็น้อย และพอเราเจอกับเหตุการณ์แบบนี้กันบ่อย ๆ มันก็สร้างบาดแผลหยั่งลึกในจิตใจให้เราได้เหมือนกัน UNLOCKMEN เลยอยากมาแนะนำวิธีการรับมือกับความทรมานที่ชื่อว่า Radical Acceptance ซึ่งเป็น Distress Tolerance Skill ที่จำเป็นมากสำหรับปี 2021   WHAT IS RADICAL ACCEPTANCE ? Radical Acceptance เป็นหนึ่งในทักษะที่อยู่ใน Dialectical Behavioral Therapy (DBT)  วิธีการทำจิตบำบัดรูปแบบหนึ่งที่พัฒนาโดย Marsha M. Linehan นักจิตวิทยาชาวอเมริกัน โดย Radical Acceptance จะหมายถึง ความสามารถในการรับรู้ความทรมานทางกายและใจ และทำใจยอมรับมันได้ทั้งหมด ซึ่งทักษะนี้จะช่วยให้เราสามารถเผชิญหน้ากับอารมณ์หรือเหตุการณ์ที่สร้างความเจ็บปวดได้ดีขึ้น รักษาอารมณ์ของเราในช่วงที่เจอความเจ็บปวด ช่วยให้เราก้าวข้ามสถานการณ์ที่ยากลำบากได้ง่ายขึ้น พร้อมลดความทุกข์ทรมานที่ไม่จำเป็นให้เราใช้ชีวิตได้ง่ายขึ้นด้วย  HOW TO PRACTICE RADICAL ACCEPTANCE ? เมื่อ Radical Acceptance เป็นเหมือนกับ

ตอนนี้หน้ากากอนามัยได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของเราไปแล้ว เพราะทุกครั้งที่ออกจากบ้าน ไปยังพื้นที่สาธารณะต่าง ๆ เราถูกบังคับให้ต้องใส่หน้ากากอนามัย เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 อยู่เสมอ (หากฝ่าฝืนอาจถูกปรับเป็นเงินถึงหลักสองหมื่นได้) แต่การสวมใส่หน้ากากอนามัยก็มี side effects ที่ส่งผลต่อการใช้ชีวิตเหมือนกัน ไม่ว่าจะเป็น การหายใจไม่ะดวก หรือ ความอึดอัดที่เกิดขึ้นกับใบหน้า ฯลฯ เพราะฉะนั้น การสวมใส่หน้ากากเป็นเวลานานก็อาจนำไปสู่ปัญหาที่เรียกว่า ‘Mask Fatigue’ ที่อาจทำให้บางคนไม่อยากสวมหน้ากากอนามัย หน้ากากอนามัยดูเป็นสิ่งของที่เราต้องใช้กันอย่างต่อเนื่องไปอีกสักพัก UNLOCKMEN เลยอยากมาแนะนำวิธีการป้องกันการเกิดอาการ Mask Fatigue เพื่อให้ทุกคนใช้ชีวิตในยุค COVID-19 ได้อย่างปลอดภัยทั้งทางกายและทางใจ เลือกหน้ากากที่เหมาะกับใบหน้าของเรา ในช่วงแรกที่ COVID-19 ระบาด เราเจอกับปัญหาขาดแคลนหน้ากากอนามัย ทำให้หลายคนต้องหยิบหน้ากากที่หาได้เร็วที่สุดมาใส่ก่อน แต่ตอนนี้ เรามีหน้ากากอนามัยเยอะขึ้นแล้ว การเลือกซื้อหน้ากากอนามัยที่เหมาะสมกับใบหน้าเราจึงทำได้ง่ายขึ้น ซึ่งหน้ากากอนามัยที่เหมาะสมควีมคุณสมบัติดังนี้ ต้องปกปิดดั้งจมูกและคางของเราได้อย่างมิดชิด สามารถแนบชิดกับแก้มของเราได้ นอกจากนี้ควรมีการประกอบชิ้นเหล็กด้ายในที่สามารถงอให้เข้ารูปกับจมูก เพื่อให้หน้ากากฟิตกับรูปหน้าของเราได้ดียิ่งขึ้น อย่าสวมหน้ากากต่อเนื่องนานเกินไป ถ้าเราสวมหน้ากากมาเป็นเวลานาน ควรหาพื้นที่ใกล้ที่สุดที่สามารถถอดหน้ากากและพักผ่อนได้ เช่น ในห้องน้ำ พื้นที่ปลอดผู้คน หรือ ร้านอาหาร เป็นต้น เพราะถ้าเราอดทนกับความอึดอัดที่เกิดจากการสวมหน้ากากนานเกินไป

หลายคน ไม่ว่าจะเป็นผู้ชาย หรือ ผู้หญิง มักจะมีนิสัยไม่กล้าแสดงความไม่พอใจกับใครอย่างตรงไปตรงมา อาจเพราะต้องการหลีกเลี่ยงการประทะ หรือ การพูดทำร้ายจิตใจคนอื่น จึงแก้เผ็ด โดยการแสดงพฤติกรรมที่สร้างความอึดอัดใจให้กับเป้าหมายของพวกเขา พฤติกรรมนี้มีชื่อเรียกว่า Passive Aggressive Behavior ซึ่งเป็นการแสดงออกที่ส่งผลเสียต่อทั้งการทำงานและทำให้ความสัมพันธ์พังทลายลงได้เลย UNLOCKMEN จึงอยากมาแนะนำวิธีการรับมือกับพฤติกรรมนี้ เพื่อให้ทุกคนสามารถเปลี่ยนแปลงตัวเอง และอยู่ร่วมกับคนอื่นได้อย่างสันติ      พฤติกรรม Passive-Aggressive คือ อะไร  Passive-Aggressive Behavior คือ วิธีการแสดงความรู้สึกด้านลบ (เช่น ไม่เห็นด้วย โกรธ หรือ ไม่ชอบ) แบบหลีกเลี่ยงการพูดคุยกับคนทีมีปัญหาด้วยโดยตรง แต่จะแสดงออกมาผ่านการกระทำที่ซับซ้อนและเข้าใจได้ยากแทน อย่างเช่น อาการปากไม่ตรงใจ ซึ่งเห็นผลเสียได้ผ่านตัวอย่างในความสัมพันธ์แบบคู่รัก คนที่มีพฤติกรรม Passive-aggressive เมื่อรู้สึกว่าอีกฝ่ายทำเรื่องที่ไม่น่าพอใจขึ้นมา พวกเขาจะไม่พูดกับอีกฝ่ายโดยตรง แต่เลือกทำในสิ่งที่ทำให้อีกฝ่ายรู้สึกลำบากใจแทน เช่น ไม่ยอมไปตามนัด ไม่ตั้งใจทำตามคำขอขออีกฝ่าย พูดถึงเรื่องความรู้สึกแย่บ่อย ๆ เปิดเพลงเสียงดังเพื่อรบกวนคนอื่น  หรือ งอนไม่ยอมคุยด้วย เป็นต้น พฤติกรรมนี้ส่งผลเสียต่อการใช้ชีวิตร่วมกับคนอื่นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นเรื่อง การทำงานร่วมกับคนอื่น

เราอยู่ในยุคที่ทุกอย่างดูจะเดินทางได้เร็วไปหมด ไม่ว่าจะเป็น การพูดคุย การรับส่งข่าวสาร หรือ การทำงาน ฯลฯ ซึ่งวิถีชีวิตที่เร็วขึ้นกว่าแต่ก่อนนี้ อาจทำให้เรากลัวการใช้ชีวิตแบบ slow life ขึ้นมา ด้วยเหตุผลหลายอย่าง เช่น กลัวว่าจะตามกระแสไม่ทัน กลัวว่าจะทำงานไม่ทัน เป็นต้น และถ้าความกลัวหนักข้อขึ้น มันจะพัฒนาเป็น Hurry Sickness ได้ ซึ่งอาการนี้กระทบต่อความสุขของเราได้พอสมควร เราเลยอยากมาพูดถึงวิธีการรับมือกับ Hurry Sickness ให้อยู่หมัด Hurry Sickness คือ ภาวะที่เรารู้สึกว่าต้องทำทุกอย่างด้วยความเร่งรีบตลอดเวลา โดยคนที่มีอาการนี้มักจะรู้สึกกดดันหรือตื่นตระหนกเหมือนต้องแข่งขันกับเวลา ส่งผลให้พวกเขาทำทุกเรื่องด้วยความเร่งรีบ ซึ่งสาเหตุที่อาการนี้เกิดขึ้นมา อาจเป็นเพราะรู้สึกว่าเวลาหนึ่งวันมีน้อยเกินไปสำหรับทำสิ่งต่าง ๆ หรือกลัวว่าถ้าทำอะไรช้าไปแล้ว จะพลาดอะไรบางอย่างไป จึงต้องรีบทำสิ่งต่าง ๆ ให้เสร็จสิ้นโดยเร็ว กล่าวคือ Hurry Sickness เกิดขึ้นจากอาการยอดฮิตอย่าง Fear of Missing Out (FOMO) ได้เหมือนกัน พฤติกรรมที่ชัดเจนในกลุ่มที่เป็น Hurry Sickness คือ

มนูษย์กำลังแข่งขันกับไวรัส SARS-CoV-2 หรือโควิด-19 ว่าใครจะสามารถพัฒนาตัวเองได้เร็วกว่ากัน แม้ตอนนี้หลายประเทศที่ฉีดวัคซีนให้ประชาชนเป็นวงกว้างจะเริ่มเห็นความเปลี่ยนแปลงของสถานการณ์ในทางที่ดีขึ้น แต่ Pfizer ก็ยังไม่หยุดพัฒนา solution ที่ดีกว่า และสิ่งที่กำลังอยู่ในขั้นตอนทดสอบตอนนี้ก็คือยาแบบรับประทาน ที่จะเปลี่ยนวิธีป้องกันโควิด-19 ให้ง่ายขึ้นได้ที่บ้าน ลดภาระหมอพยาบาล และสามารถผลิตจำนวนมากเพื่อการเข้าถึงที่ง่ายกว่าภายในปีนี้ รายงานจาก Telegraph บอกว่า ณ​ Pfizer กำลังทดสอบยาต้านไวรัสโควิด-19 อยู่ใน USA และ Belgium โดยมีอาสาสมัครจำนวน 60 คน อายุ 18 – 60 ปี ซึ่งถ้าผลออกมาในทางที่ดี จะสามารถผลิตยาดังกล่าวออกมาได้ภายในปีนี้ ยารับประทานที่ Pfizer กำลังพัฒนาอยู่ตอนนี้มีรหัส codename ว่า “PF-07321332” เป็นยาจำพวก Protease inhibitors (PIs) ทำหน้าที่ยับยั้งการสร้างโปรตีนของไวรัส คล้ายการทำงานของยาต้านไวรัส HIV จำพวก Darunavir (DRV), Indinavir (IDV), Nelfinavir (NFV),

ปัญหาหนึ่งที่พนักงานประจำในองค์กรหรือธุรกิจ มักเจอกัน คือ “การถูกกลั่นแกล้ง” จากคนที่มีตำแหน่งสูงกว่า ซึ่งจอมกลั่นแกล้งเหล่านี้ มักมีลักษณะร่วมกัน คือ มีความสามารถในการประจบคนที่มีตำแหน่งสูงกว่าเก่ง และการกลั่นแกล้งลูกน้องเป็นเหมือนการโชว์พาวอย่างหนึ่ง พฤติกรรมสุดนี้มีชื่อเรียกว่า “Kiss Up Kick Down” โดย Kiss Up หมายถึง การเอาอกเอาใจคนที่อยู่เหนือกว่า ส่วน Kick Down หมายถึง การเตะหรือทำร้ายคนที่อยู่ต่ำกว่า Kiss Up Kick Down เป็นพฤติกรรมที่ส่งผลเสียต่อทุกฝ่าย ไม่ว่าจะเป็น สถานที่ทำงาน ตัวคนทำ รวมถึง ลูกน้องที่เป็นผู้รับการกระทำ ดังนั้น จะเป็นเรื่องดี ถ้าคนทำงานรู้จักพฤติกรรมนี้ และสามารถรับมือกับได้อย่างมีประสิทธิภาพ นิยามดั่งเดิมของ Kiss Up Kick Down คือ สถานการณ์ที่พนักงานระดับกลางในบริษัทหรือองค์กร แสดงความสุภาพ หรือ เลียแข้งเลียขา คนที่มีตำแหน่งสูงกว่า เช่น ผู้บริหาร หรือ CEO แต่แสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม

หลายคนอาจรู้สึกคุ้น ๆ กับ ‘Co-dependency‘ หรือ การพึงพาอีกฝ่ายมากเกินไป ซึ่งเป็นนิสัยที่ทำลายความสัมพันธ์หนักพอสมควร ในบทความนี้เราอยากมาพูดถึงอาการที่อยู่ตรงข้ามกับ Co-dependency เรียกว่า ‘Counter-dependency’ ซึ่งคนที่มีอาการนี้จะไม่ยอมมีความสัมพันธ์กับใครลึกซึ้งในทุกรูปแบบ (เหมือนเป็น “หมาป่าเดียวดาย”) แถมยังเจอกับปัญหาหนักได้ไม่แพ้คนที่เป็น Co-dependency  เราเลยอยากพูดถึงวิธีรับมือกับอาการนี้ให้อยู่หมัดกัน ผลเสียของ Counter-dependency หลายคนคงนิยมชมชอบคนที่ดูจะ “อยู่ได้ด้วยตัวเอง” เพราะคนเหล่านี้มักดูเป็น “ผู้ใหญ่” หรือ “คูล” ในสายตาของคนรอบข้างเสมอมา แต่ในความเป็นจริง บางคนที่ชอบพูดว่า “ฉันไม่ต้องการใคร” หรือ ชอบอยู่คนเดียว อาจเปราะบางมากกว่าที่หลายคนคิดก็เป็นได้ เพราะพวกเขาอาจเป็นคนที่กลัวความสัมพันธ์อย่างหนัก เช่น กลัวถูกทอดทิ้ง หรือ เกิดความกังวลหนักเมื่อเริ่มลึกซึ้งกับคนอื่น ส่งผลให้พวกเขาปลีกตัวออกมาอยู่คนเดียว สร้างกำแพงในใจ หรือ แม้กระทั่งพยายามผลักคนรอบตัวให้ออกไปจากชีวิตพวกเขา คนประเภทนี้ถูกเรียกว่าเป็น ‘Counter-dependent’ ซึ่งเกิดขึ้นได้จากปัญหาในวัยเด็ก เช่น การถูกทารุณกรรม การถูกทอดทิ้ง หรือ การถูกคาดหวังสูงจากคนในครอบครัว เป็นต้น เมื่อพวกเขาเติบโตขึ้นมาในสิ่งแวดล้อมที่ความต้องการของพวกเขาไม่ได้รับการตอบสนอง ต้องทำตามคนอื่นตลอดเวลา และไม่สามารถมีปากมีเสียงกับคนในครอบครัวได้ พอโตขึ้น พวกเขาก็เอาสิ่งที่เจอในวัยเด็กมาเป็นกรอบในการใช้ชีวิต กลายเป็นคนที่ไม่กล้าเปิดเผยความต้องการของตัวเอง